Tek başına bütün bir ülkenin özgürlük savaşçısı haline gelen Suu Kyi'yi hapsetmek 19 yıldır işe yaramadı. Birmanya cuntasını anlamak zor
Birmanya'yı yöneten askeri cunta, en önde gelen muhalifini son 19 yılın 13'ünde ev hapsinde tutarak susturmaya çalışıyor. Ancak Aung San Suu Kyi evinde ne kadar uzun hapis tutulursa o kadar güçleniyor. Generaller onu ilkin 1990'da kilitledi, fakat böyle yaparak onun unutulacağına inandılarsa fena halde hata yaptılar. Sonraki yıl Suu Kyi Nobel Barış Ödülü'nü aldı. 1996'da hâlâ binlerce Birmanyalı hafta sonları onu bir kez olsun görebilmek için evine akın ediyordu. 2007'de protestolar ülkeyi sarstığında, yürüyüşlere önderlik yapan Budist rahipler, kalabalıkları Suu Kyi'nin evinin önünden geçirerek davalarını dikkat çekici şekilde onunkiyle bağlantılandırdılar.
Bir göl kıyısındaki villada gözden uzak yaşayan 63 yaşındaki bir kadın tek başına nasıl olup da böyle güçlü bir simge olabiliyor? Bu kısmen soyağacıyla ilgili: Babası, Birmanya bağımsızlığının kahramanlarından Aung San'dı ve daha o bebekken bir suikasta kurban gitti. Kısmen de hikâyesinden kaynaklanıyor: 1988'de, yaklaşık 30 yıl dışarıda yaşadıktan sonra, hasta annesine bakmak için memleketine döndü ve aylar içinde ülkenin önde gelen muhalif şahsiyeti olarak yükseldi.
Daha önemlisi onun sessiz asaleti, sabrı ve yaptığı muazzam fedakârlıklar. Uzun süre iki oğlundan ayrı bırakıldı ve Britanyalı eşi Michael Aris'i ölümünden önceki üç yıl boyunca görmesine izin verilmedi. Generaller hariç, onun bırakılacağı günün yolunu gözlemeyen birileri olduğunu tahayyül etmek güç. Bu hafta ev hapsi hükümlerini ihlal ettiği için mahkemeye çıkarılmasını bu kadar rahatsız edici kılan da bu. Suçlamalar ay başındaki bir olaydan kaynaklanıyor: Bir Amerikalı Inya Gölü'nü yüzerek geçti,
davetsiz biçimde Suu Kyi'nin bahçesinde peyda oluverdi. Orayı terk etmesi istendi ama yorgun olduğunu söyleyince gece evde kalmasına izin verildi.
Ertesi gün geri yüzdü ve tutuklandı. Hükümet olayı Suu Kyi'nin ev hapsini uzatmanın bahanesi olarak kullanacak; ancak şu an Suu Kyi Insein Hapishanesi'nde ve beş yıllık hapis cezası ihtimaliyle karşı karşıya.
Suu Kyi demokrasi adına yürüttüğü cesur faaliyetten dolayı ev hapsinde tutulmamalıydı. İlkeleriyle özgürlüğü, dahası ailesi arasında seçim yapmak zorunda bırakılmamalıydı. Generaller onu yine susturmak için yeni suçlamalar uyduruyor. Bu taktiğin, 19 yıldır olduğu gibi işe yaramayacağını anlamaları için daha ne olması gerekiyor? (Başyazı, 22 Mayıs 2009)
Kaynak: Radikal
