Güvenlik Konseyi, büyük devletlerin elinde bir araç olması açısından, Sudan’ın kuzey güçlerinin ülkenin güneyiyle tartışmalı Abyei kentini ele geçirmek için yaptığı askeri operasyonu kınamakta gecikmedi ve Hartum güçlerinin kentten çekilmesi çağrısı yaptı.
Abyei sorunu, uluslararası ve bölgesel baskılara Hartum’daki merkezi hükümetin boyun eğmesi ve referandum skandalıyla güneyinin ayrılmasına onay vermesiyle başladı. Fakat ülkeler, ancak istisnai durumlarda kendi bölgelerinden ve kanatlarından kurtulma konusunda referandumlar yaparlar. Sözgelimi Kanada’nın Quebec bölgesinde halk, Fransa’nın bir parçasına dönüşmek yerine, Kanada’ya ait kalmak yönünde oy kullandı.
Darfur’u örnek alma tehdidi
Hartum hükümetiyse, güneyin ayrılması referandumuna onay vererek bunu tam tersi biçimde yaptı. Referandumun sonucu önceden belliydi ve şu an işler Abyei’yi almak yönünde ilerlerken, Darfur Sudan’dan ayrılma yolunda. Darfur’u örnek alma tehdidinde bulunan Doğu bölgesi de cabası.
Abyei’de yaşananlar, Sudan’ı devletçiklere dönüştürmenin bir başlangıcı. Bu devletçiklerin bir kısmına bağımsızlık verilecek, bir kısmına da özerklik. Hartum, güneyin kuzeyden ayrılmasının resmi ilanından önce Abyei’ye askeri müdahaleyle olayların önüne geçmek istiyorsa, ‘ne kurtarırsa kârdır’ noktasından hareketle, gecikmeli bir adım atar. Fakat Hartum’u kolaylıkla nasıl bırakacağını bilen uluslararası toplum, kendisine Abyei üzerinde nihai hâkimiyet kurmasına izin vermeyecektir. Baskın kanaat, petrolüyle zengin şehrin sorunlu mahkemelere veya şaibeli referandumlara götürüleceği yönünde.
Belirleyici unsur Batılılar
Bugünlerde birliğini korumak ve kaybedilen bölgelerini geri almak için bir halk devrimine muhtaç olan Sudan’ın parçalanmasının yeni bir dönemecindeyiz. Abyei’yle ilgili sorunun Sudanlıları iç savaşın yeni dönemecine çekmeye aday olduğu uyarısını yapmaksa kaçınılmaz.
Bazıları bu petrol sahasının kuzeyle güney arasında bölünmesi gibi bir çözümden bahsediyor, ama sonuç, güneyin lehine olacak. Güney, daha sınırları çizilmeden büyümeye başladı. Batı’ysa güneyi desteklediği için savaşın sonucu çoktan belli. (Katar gazetesi Vatan, 25 Mayıs 2011)
Kaynak: Radikal
