Faslıların Kral 6. Muhammed’in önerdiği anayasa değişikliklerini oyladığı referandum sonuçlarından sonra, halkın mevcut süreçte kralın yasama ve yürütme erkleri lehinde sunduğu ödünlerle yetindiği görülüyor. Peki yüzde 98’den fazlası, kralın yeni anayasanın kabul edilmesi bağlamında verdiği ödünleri referandumla onaylayan insanlar ne istiyor?
Hatta kral, bazı yürütme yetkilerini bırakmış olup başbakanlık, ordu, güvenlik, din ve yargı kurumları üzerindeki otoritesini muhafaza etse dahi, bu sonuçları destekleyenler değişiklikleri de destekliyor, değişikliğin eksiksiz olduğunu ve anayasal krallığa dönüşümün acil olmadığını söylüyorlar. Sonuçları eleştirenlerse, değişikliklerin kralın yetkilerine sınır getirecek hatırı sayılır bir şey yapmadığını ifade ediyor, fakirliğin, okuma- yazma oranındaki düşüklüğün ve devletten korkmanın, referandum sonucunda temel rol oynadığını ilave ediyor. Protestocular, az sayıda göstericinin geleceği tahmin edilse de yine protestolarına geri dönecekler.
Kral daha fazla ödün verilmeli
Yeni anayasa, kralın şu an olduğu gibi tek taraflı değil; kral, diğer erklerle istişareden sonra parlamentonun feshi ve temel atamalarda bulunması gibi bir dizi yetkisini muhafaza ediyor. Değiştirilmiş anayasa protesto hareketinin taleplerine karşılık vermiyor. İslamcılar, laikler ve solcular, kralın yetkilerinin seçilmiş yasamanın denetimine tabi olacağı bir sistem istiyor.
Gözlemcilerin de düşündüğü üzere Fas protesto hareketi, Tunus ve Mısır devlet başkanlarını deviren isyanların verdiği desteği çekmekte başarısız oldu. Ayrıca hareketin yaptığı referandumun boykot edilmesi çağrısına karşı Faslıların reddi, Fas gösterilerinin dürüstlüğüne darbe oluşturuyor.
Reuters haber ajansı, Batı’yla işbirliği içindeki Fas’ın teröre ve özellikle de AB’ye yasadışı göçe karşı işbirliğini hızlandırdığı düşüncesinde. AB, kendi güney kıyılarında aşırı İslamcılığın yayılmasını önlemekte kararlı. Böylece Fas, parlamenter krallık yolunda bir adım attı. Seçmenlerin çoğu değişiklikleri kabul etti. Mevcut süreç başarıya ulaşırsa, kralın daha fazla yetkiden ödün vermesinin zamanı gelecektir. (Katar gazetesi Vatan, 3 Temmuz 2011)
Kaynak: Radikal
