ABD’de gücü ellerinde tutanlar mali kemer sıkmanın sadece bir seçenek değil, tek seçenek olduğuna inanmıştı. Buna itiraz edenler, ben ve Stiglitz gibiler,  ciddi bir tartışmanın parçası olamadık.  

ABD’de istihdam büyümemiz sıfır, işsizlik hâlâ burun kanatacak seviyelerde, güncel bir hükümet raporuna göre. Bu arada, 10 yıllık tahvillerdeki faiz oranı yüzde 2.04’e düştü ve bu enflasyon korumalı menkul değerler için olumsuz. Bir buçuk yıl önceden istihdamdan açığa döndüğümüz için memnun olmadınız mı? Aynı anda, suyun öbür tarafında, “Tasarruf Avrupa’nın İyileşmesinin Canına mı Okuyor?” diye soruyor Washington Post.

Uluslararası ekonomi yazan kadrolu bir yazar, Howard Schneider, 1 Eylül’de şöyle yazdı: “Avrupa devletlerinin bir yıllık atak bütçe kesintilerinin ardından, kıtadaki bir ekonomik yavaşlama Madrid’den Frankfurt’a kadar politika yapıcıları rahatsız edici bir soruyla karşı karşıya bırakıyor: Yanlış sorunla mı uğraşıyorlardı?”

Öyle mi dersin?

Kısa vadeli açıkları takıntı haline getirmenin çok kötü bir yanlış olduğu; tasarrufun iyileşme umutlarını ortadan kaldıracağı konusunda hiçbir saygın ekonomistin uyarıda bulunmaması ne kötü. Yo, durun.

Kötü olan, bunlar hakkında -alışılmışın dışında bir doktrine falan bağlı kalarak değil, temel ders kitabı makroekonomisine dayanarak- uyarılar yapan bizlerin yeterince tartışılmaktan daha çok sadece görmezden gelinmemiz. Bir şekilde, gücü ellerinde tutanlar mali kemer sıkmanın sadece bir seçenek değil, tek seçenek olduğuna inanmıştı ve buna itiraz eden hiç kimsenin -ben ya da anlaması kolay birkaç referans mektubuna sahip ekonomist arkadaşım Joe Stiglitz gibileri bile- ciddi bir tartışmanın parçası olamadı.

Bunun neden olduğu konusunda fikirlerimi tam düzenlemedim. Ama nedenleri ne olursa olsun, gerçek sorunlar iltihap toplarken hayaletlerle dövüşen politika yapıcıların yıkıcı deliliklerinin hasadını şimdi kaldırıyoruz.

İstisna İzlanda

İzlanda artık bir Uluslararası Para Fonu programında yok. Yeni bir raporda, IMF ülkenin fon tarafından desteklenen programının başarılı olduğunu söyledi: “Programın temel amaçlarına ulaşıldı: faiz oranı stabilize oldu, İzlanda’nın kamu maliyesi sürdürülebilir bir yola girdi ve mali sektörü yeniden yapılandırma için önemli bir ilerleme kaydedildi. Politikanın uygulaması etkileyiciydi, yetkililere kaydadeğer bir itibar getirdi.” Hakikaten. İzlanda’da işsizlik hâlâ yüksek ve tamamen iyileşmeye daha çok yol var, ama artık krizde değil. Uluslararası sermaye piyasalarının girişine yeniden kavuştu ve bütün bunları toplumu olumsuz etkilenmeden yaptı. Ve bütün bunları, epey aykırı politikalarla yaptı -borçları reddederek, sermaye kontrolüyle ve parayı devalüe ederek. Altın standardının tam tersine en yakın şeyi uyguladılar. Ve işe yaradı.

 Kaynak: Star