Rusya'da 4 Aralık'ta Birleşik Rusya'nın 2007'ye oranla oylarını yüzde 64'ten yüzde 49'a düşürmesiyle Başbakan Vladimir Putin'in kaderine dair bahisler hızla açıldı. Muhalifler hile var diyerek sokaklara dökülünce Arap Baharı'nın Rusya'ya doğru estiği ve Putin'in martta Kremlin'e dönme hesaplarının zora girdiğine dair savruk yorumlar sökün etti. Seçimlerin şeffaf ve adil olmadığını bilmeyen yok. Asıl sorun sermaye ve mafya ile iç içe geçmiş siyasi-bürokratik yapı ve kokuşmuşluğa bağışıklık kazanmış toplumsal doku. Sokağa dökülenler iktidarda olsa adil bir seçimi garanti sanki! Yine de Putin'in adil olmayan bir seçimle iktidarı sürdürdüğü tespiti gerçeği ıskalıyor. Putin, Türkler gibi gücü kutsayan Rusların hayallerine denk düşen bir lider. Kafkasya'daki cinayetler ya da siyasi suikastlar kimin umurunda. Onların gözünde Putin sarhoş Boris Yeltsin'in dağıttığı evi toparlayan vatansever. Kaldı ki Kafkasya'da bile en fazla oyu Putin alıyor. Elbette Kafkasya apayrı bir konu. Yüzde 90'ları bulan destekte hile payının ötesinde 'zalimin şerrinden emin olmak için onun yanında gözükme' psikolojisi etken.
Avrasya Birliği hesabı
Sandık çıkışı anketleri de aşağı yukarı aynı sonuçları vermişti. İktidar hilelerin, sonuçları en fazla 1 puan etkileyeceğini teslim ediyor. Muhalefet lehine bonkör yorumcular ise "Hile olmasaydı Putin'in oyları 10-15 puan düşerdi" diyor. Ama "Adil bir seçimde Putin kaybederdi" diyen yok. Rusya gerçeği bize şunu fısıldıyor: ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın gazıyla renkli devrim rüyasına dalanların kâbusla uyanması kaçınılmaz.
Elbette Putin'in karizması çizildi. Ama bu tablodan bir halk devrimi çıkar mı? İktidarda 13. yılına giren birinin sandıkta hâlâ patlama yapmasını bekleyen yok zaten. Putin, Birleşik Rusya'nın hezimete uğraması ya da partisinin Dmitri Medvedev'i başkan adayı yapması gibi ihtimallere karşı hazırlık yapıyordu. Birleşik Rusya'ya güveniyor olsa neden 'Halk Cephesi'ni oluşturmaya kalkışsın? Putin böyle bir cepheyi, sadece mart seçimini garantileme değil Avrasya Birliği idealini büyütme aracı olarak görüyor. Cephe ilk bakışta Avrasyacı Putin'in eski Sovyet coğrafyasında hâkimiyet kurma amacına yoruldu. Ama Putin bunu yükselen değil düşen Rusya'yı kurtaracak bir alternatif olarak kurguluyor. Petrol fiyatlarının düşmesiyle Rusya'nın yaşayacağı yeni dağılma riskini Avrasya Birliği ile azaltabileceğini, Afrika'da önü kesilince Asya'ya yönelmesi beklenen Çin'i bununla dengeleyebileceğini ve Rusya'nın arka bahçesinde nüfuzunu arttırmakla meşgul olan ABD'yi ancak bu şekilde bertaraf edebileceğini düşünüyor. Hesabı büyük ve bunu pazarlayabildiği ölçüde iktidardaki ömrünü uzatabilir.
Rus 'playboy'u
Batılılar muhalefetin Putin'i devirme kapasitesini abartıyor. Bir kere meclise giren Komünist Parti, Adil Rusya ve Liberal Demokrat Parti'nin meydanlarla hesabı yok. Özellikle Komünist Parti ve Adil Rusya'nın gözü müstakbel kabineden koparacakları kırıntılarda. Mesela Komünistler için Tarım Bakanlığı'nı almak kâfi gelebilir. Birleşik Rusya'ya koalisyon telkin eden Medvedev, başbakanlık koltuğuna kayarsa muhtemelen muhalefet iktidara ortak olacak. Genel seçim faslı bir iki gürültüyle kapanır. Asıl tantana başkanlık seçimine endeksli. Komünist Parti Başkanı Gennadi Züganov, Liberal Demokrat Parti lideri Vladimir Jirinovski ve Adil Rusya Başkanı Sergey Mironov'un ilk turda Putin'i devirmesi zor. Haliyle muhaliflerin strateji, Putin'in ilk tura kalması ihtimali üzerine kurulu. Tam bu noktada Rusya'yı Putin'den kurtarmak için ortaya atılan Mihail Prohorov'un hikâyesi de pek dokunaklı. Liberallerin aradığı bir isim olmasa da çaresizlikten 'istemem ama yan cebime koy' dediği bir oligark. Putin'in Mihail Hodorkovski'nin aksine içeri tıkmayıp yanında tuttuğu talancılardan biri. 20'li yaşlardayken özelleştirmeden sorumlu Başbakan Yardımcısı Vladimir Potanin'le ortaklığı sayesinde Sibirya'daki Norilsk madenlerini yok fiyatına kapatarak devleşti. Batılılar ise onu satın aldığı New Jersey Nets takımından dolayı tanıyor. 2007'de Fransa'nın kayak merkezi Courchevel'de dostlarına telekız ayarladığı için 4 gün tutuklu kaldığından beri de Rusların gözünde o bir 'playboy'. Özgürlükler babında sicili de temiz değil. 2004'te Beslan'da 1100 kişinin rehine tutulduğu okula baskın emrini vererek katliama yol açan Putin'i eleştiren İzvestiya'nın yayın yönetmenini kovan patron Prohorov'du. Halkın oligarklara nefreti Putin'i iktidar yapmışken liberallerin kala kala bir oligarka kalması hakikaten trajik.
Medvedev sancısı
Aslında Putin'i endişelendiren Prohorov değil, onun üzerinden oynanacak oyun. Kremlin yolunda Putin açısından belirsiz taraf tandemin öteki pedalına asılan Medvedev. İddiaya göre Prohorov, Putin'e karşı Medvedev'i güçlendirmek için öne sürüldü. Prohorov haziranda Haklı Dava'nın dümenine geçtiğinde Kremlin hesabına sahte muhalefetle suçlanmıştı. Ne var ki Prohorov eylülde, Putin'in 'egemen demokrasi' modelinin mimarı Vladislav Surkov'un komplosuyla partiden atıldı. Çeçen asıllı Surkov, Putin'in Kremlin'deki 'mutemedi'. Putin ayrıca iktidara bayrak açıp şimdilerde bir liberal parti kurmaya çalışan eski Maliye Bakanı Aleksey Kudrin gibi Petersburg ekibinin ihanetinden korkuyor. Evin içini toparlayıp 'gizli muhalif' Medvedev'i tandemin arka koltuğuna atabilirse 'görünür muhaliflerle' de baş edebilir. Aksi halde Avrasyacılık kartı da Putin'i kurtaramayabilir.
Kaynak: Radikal
