Bush'un dış politikasına karşı çıkmak için Ermeni soykırımı tasarısını kullanan Demokrat liderler, geçmişi karıştırarak geleceği de tehlikeye atıyor
Geçen haftanın en olağandışı gelişmesi, Kongre'nin Ermenilerin 1915'te Türkler tarafından katledilmesini soykırım olarak tanıma yönünde açık bir istek sergilemesi oldu; halbuki Türkleri bundan daha fazla kışkırtacak başka şey bulmak zor ve bu tavrı koymak için daha kötü bir zamanlama da seçilemezdi.
Tarihsel bir meseleyi böylesine tutkuyla ele almanın nedeni ne? Tam da ABD dış politikası Türkiye'yle zaten yıpranan ilişkiler üzerinden yürürken, niye şimdi? Temsilciler Meclisi'nin adımı, bu davayı yakın
tarihteki her şeyin üzerinde tutan Ermeni lobisinin gücünü ortaya koydu. Kongre'nin kabule yatkın olduğu bir an da buldu, zira Demokrat liderler yönetimin dış politikasının değer ve taktiklerine saldırma yolları arıyordu. Fakat bunu yapmak için hiç iyi bir yol değil bu.
Niye Darfur veya Guantanamo değil?
Türkiye Kongre'nin adımlarını, ABD yönetimindeki kuvvetler ayrılığının yol açtığı çatışmaların yeni bir örneğinden ibaret sayabilir. Osmanlı İmparatorluğu'na isnat edilen eylemlerin kendi sorunu olmadığını söyleyebilir. Fakat böyle yapmayacak. Vahamet şu ki, bu pervasız adım, Irak'taki istikrar, oradaki ABD güçleri, NATO ve petrol
fiyatları açısından ciddi sonuçlar yaratabilir.
Kongre bu meseleye burnunu sokmamalıydı. Üzerinde hâlâ muazzam tartışmaların sürdüğü tarihsel bir konuya ad koymak Kongre'nin işi değil. Katliam 1. Dünya Savaşı'nın başlamasından bir yıl sonra, Rusya ve uydularının yayılmasından kaçan milyonlarca Ermeni'nin bağımsız devlet kurmaya gayret ettiği bir ortamda gerçekleşti. Ermeni lobisi Türklerin 1.5 milyon Ermeni'yi öldürdüğünü söylüyor; bu sayıyı reddeden Türkiye çok sayıda Türk'ün de öldüğünü söylüyor. Mezalimleri kayda geçiren belgeler de, sahte olduğu gerekçesiyle tartışma konusu. Şimdi Dış İlişkiler Komisyonu, katliamın soykırım olduğunu 'keşfedip' bir tasarı geçirdi. Oybirliği yoktu ama 435 üyeden 225'i destek verdi. Gelecek ay genel kurul gündemine de gelecek. Bu durum, ABD'deki 1 milyon Ermeni'nin gücünü de yansıtıyor. Ayrıca son 15 yılda ABD Ermenistan'a 1 milyar dolardan fazla yardımda bulundu.
Temsilciler Meclisi tasarının, Amerikan değerlerine sahip çıkmayı ve dış politikanın soykırımı engellemek yönünde kullanılmasını amaçladığını söylüyor.
Fakat Guantanamo veya Darfur'daki soykırım gibi daha yakın dönem meseleleri ele almak dururken, asırlık bir ihtilafı seçmek niye? Çok geride kalmış olaylarla ilgili tavır alarak, daha yakın dönem eylemlerin tehlikeye attığı değerlere sahip çıkılacacağını sanmak abesle iştigal.
Maziye dönük bu kınamanın savunucuları, mevcut politikanın amaçlarına sorumsuzca zarar verdikleri suçlamasının da muhatabı. ABD Türkiye'ye, asileri takip etmek amacıyla birliklerini Irak'a göndermemesi için haftalarca dil döktü. İkna çabası şimdi başarısız olabilir. Herhangi bir müdahale, Irak'ın barış içindeki tek parçasını da ateşe atacak -mühimmatlarının üçte birinden fazlasını bu sınır üzerinden alan ABD birliklerini tehlikeye atacak.
Kongre'nin ABD'nin mevcut dış politikasına karşı çıkmak için yapacağı başka bir sürü şey var. 1915 katliamınıysa tarihçilere bırakmak daha hayırlı.
Kaynak: Radikal
