KUZEY Irak'taki Kürt özerk bölgesinde yapılan seçimler, "Değişim" (Kürtçe "Goran") adındaki yeni partinin kaydettiği başarı sayesinde, önemli bir değişikliğe yol açtı.
Bu bir iktidar değişikliği değil. Celal Talabani'nin KYB'si ile Mesud Barzani'nin KDP'sinin oluşturduğu "ittifak" -veya koalisyon- gene 111 sandalyeli mecliste çoğunluğa sahip. Dolayısıyla yeni hükümeti aynı ittifak kuracak.
Ancak, bu seçimlerden ilk kez, güçlü bir muhalefet ortaya çıkıyor. KYB'nin ve KDP'nin uğradığı ciddi oy kaybı dikkate alınırsa, aslında bu seçimlerin esas galibi "Goran" partisidir. Özellikle KYB büyük bir darbe yemiş sayılır. Talabani'nin memleketi Süleymaniye'de KYB'nin ikinci sıraya düşmesi, hem bu parti hem de Cumhurbaşkanı olan lideri için, itibar sarsıcı bir gelişme.
"Değişim" hareketi sayesinde KDP-KYB ittifakının sürdürdüğü tekel şimdi kırılmış durumda. Yeni iktidar bundan böyle güçlü ve etkin bir muhalefetle karşı karşıya kalacak. Diğer bir deyişle, Irak Kürdistan'ında iktidar "fiziki" olarak değişmese de, bölge "siyasi" bakımdan bir "değişim" dönemine giriyor.
Nasıl bir hükümet?
TALABANİ ile birlikte kurucusu olduğu KYB'de uzun yıllar çalışmış olan ve yakın geçmişte ondan ayrılan Neşirvan Mustafa'nın kurduğu "Goran" partisinin seçimlerdeki başarısını sağlayan bir dizi faktör var.
Irak'ın Kürt bölgesinde son yıllarda gözle görülür ilerlemeler oldu tabii. Ama bu arada yolsuzluklar, rüşvet, adam kayırma, partizanlık, farklı düşünenlere karşı ağır baskılar da aldı yürüdü. KDP-KYB yöneticileri ve elitleri, hâkim bir sınıf kurdular. İşsizlik gelir dağılımındaki adaletsizlik, halkı ve özellikle gençleri bezdirdi.
"Goran" bu durumun sorumluluğunu iktidara yüklerken, düzeni değiştirme vaadi ile geniş destek sağlamayı başardı. Neşirvan Mustafa'nın seçim kampanyasında söyledikleri, pek çok seçmenin kulağına hoş geldi, onlara umut verdi.
Talabani-Barzani ikilisinin bu seçimlerden ne gibi dersler çıkaracağı, yakında hükümeti kurma sürecinde görülecektir.
Seçim sonucuna göre, bölgesel yönetimin başkanı, Mesud Barzani olmaya devam edecek tabii. Ama başbakanın kim olacağı, daha şimdiden tartışma konusu. Son dönemde bu görevi, Başkan'ın yeğeni olan Neçirvan Barzani yürütüyordu. Ancak dönüşümlü sistem üzerindeki mutabakata göre, bu kez başbakanlığı, Talabani'nin partisine (KYB) mensup Berham Salih'in üstlenmesi gerek. Ne var ki, KYB'nin uğradığı büyük kayıp nedeniyle şimdi bu fikirden vazgeçilme olasılığından söz ediliyor. O takdirde KDP ile KYB arasında bir sürtüşme ve kriz çıkabilir.
İstikrar sürecek mi?
IRAKLI Kürtler, ABD'nin Irak'ı istilasından beri, ülkenin en istikrarlı ve sakin bölgesinin kendi bölgeleri olduğunu iftiharla söylerler. Bu doğrudur. Ancak son zamanlarda gelen haberler, bu sükûnetin ve huzurun bozulabileceği kaygısını yaratıyor. Nitekim Kürt ve Iraklı liderler de, açıkça Irak'ta bir Arap-Kürt çatışmasından söz etmeye başladılar. Son haftalarda Irak ordu birlikleriyle peşmergelerin neredeyse bir çatışmanın eşiğine geldikleri belirtiliyor.
Bunun başlıca nedeni, Kürt yönetiminin giderek kendi başına buyruk hareket etmesi, özellikle petrol projelerinde yabancı firmalarla direkt anlaşmaya kalkışması, Kerkük'ü de kendi sınırları içine alma çabalarını yoğunlaştırmasıdır.
Seçim sonrası yeni oluşacak hükümetin ve şimdi güçlenen ve etkinliği artan muhalefetin bu kritik meselede nasıl hareket edeceğini göreceğiz.
Kaynak: Milliyet
