Devlet başkanları, uluslararası ve yerel yetkililer düzeyinde verilen birçok mesaj, Irak seçim başarısından dem vurdu.
Hatta Irak'taki BM temsilcisi, farklı çevreleri sonuçları kabul etmeye çağırdı. Sanki mezhepçi ve etnik ayrımcılık, vatandaşlık haklarındaki sahtekârlık nedir bilmeyen Batılı bir ülkedeki şartlardan bahsediyordu temsilci. Peki bu liderlerin ve yetkililerin baz aldıkları başarı kriterleri neler?!
Irak'taki seçimlerin seyrini dikkate aldığımızda kapsamlı bir 'kökünden kurutma operasyonu'na tosluyoruz. Oylamanın başlamasıyla birlikte Bağdat'ta Allavi'nin liberal listesi Irak ittifakını destekleyen güvenli bölgeler, çoğunluğu geniş katılımı engellemek için füze ve havan topu ateşiyle karışık bölgelere dönüştü. Suriye, Ürdün ve Mısır'daki göçmenlerin katılımı umut vermedi. Dışarıdaki 1 milyon seçmenden sadece 71 bini oy kullandı.
Oyların açıklanmış sonuçları doğruysa, Iraklıların, herkesin kınadığı mezhepçi paylaşım sürecini aşmak için uzun bir zamana ihtiyaç duyduğu kesinlik kazanıyor. Böylelikle Batı demokrasi ilkelerinin mezheplerin kendi adaylarına oy verdiği bir ülkede uygulanması imkansızlaşıyor. Tek istisna Sünni Arapların Şii ulusalcı bir şahsın liderliğini yaptığı listeye oy vermesi.
Birçok şiddet eylemine sebep olan Irak'ın sorunları birçok noktada saklı. Bu noktaların başında kaynakların adil dağılımının olmaması geliyor. Sünni Arap bölgelerinin elde ettiği projeler ve mali ödenekler, Kürt ve Şii bölgelerine ayrılan ödeneklerle kıyaslandığında yok gibi bir şey. Kürt ve Şii bölgelerinin önceki rejimden zarar gören bölgeler oldukları şeklindeki mazeret ise doğruluktan beslenmiyor. Zira herkes zarar gördü. Parlamentoda muhalif bir grup veya hükümetteki küçük bir katılımcı son dört yılda ne yapabildi? Temsildeki daha büyük bir tehlike, milletvekillerinin kendileri ve çevreleri için şan ve servet elde etme çabası içine girmesi. Bu kimseler mezhepçi grupçulardan daha tehlikeli.
Güvenlik dosyası, Dava Partisi'nden bir grubun egemen olduğu hükümetin elinde. Cumhurbaşkanının ve yardımcısının tek bir tutukluyu serbest bırakma gücü yok. Tarık el Haşimi ile Başbakan Maliki arasında bu konudaki bir tartışmada hazır bulunmuştum ve Haşimi'nin talebi nezaketen de olsa bir karşılık bulmadı. Sünni Arapların ordudaki payı zayıftan da öte. Hatta içlerinden biri belirli bir liderlik konumunda olsa dahi kendisini 'esir' gibi hissediyor ve bu esareti nasıl kabul ettiklerini anlayamıyorum.
Bu demokrasi değil. Aksine bir zulüm uygulaması. Bu yüzden değişim gerekli, tecrit etme girişimleri durmalı ve çoğulcu yönetim Batılı kriterlere uygun siyasi çoğulculuğa dönüşmeli. Bu siyasi çoğulculuk Kürdistan bölgesiyle izlenen formüle uygun şekilde kaynakların adil dağıtımını temin eder, devletin kurumlarını mezhepçi ve partici ayırımından kurtarır. Görünen o ki bu talepler yüzde 100 adil olsa dahi uygulanamaz. Böyle bir durumda İyad Allavi'nin başını çektiği Irak İttifakı haklar konusunda pazarlık yapılamayacak değişmez tutumda ısrar etmeli. Tıpkı Kürtlerin taleplerinde ısrar etmesi ve bu taleplerin tamamını elde etmesi gibi. Irak İttifakı kenetlenmesini korursa konumları Kürtlerden geride kalmaz. Allavi, Irak Ulusal İttifakı ve Kürdistan ittifakıyla ulusalcı bir hükümet kurmak için ustaca bir manevraya girmeli.
Aksi durumda tarihi bir ağırlığı olan etkili bir kesime -Allavi'nin Irak ittifakı- karşı blok oluşturmak, bu kesimi acı seçeneklere göre hesaplarını gözden geçirmeye sevk edecektir. Bu kesim, yasalara ve uluslararası geleneklere göre demokrasinin bütün yöntemlerini kullanıyor. Bu kesimin kimliğini, varlığını ve samimi katılımdaki kazanımlarını koruması için farklı tutumlara sürüklenmemeli. Ammar el Hekim liderliğindeki Irak Ulusal İttifakı ve Kürdistan ittifakındaki ılımlı güçlere sorumluluk düşmektedir. Her ikisinin ve Liberal blokun ittifakı adaleti temin edebilir. İşte o vakit iyilik güçleri kazanır. Ayrıca Irak İttifakı'nın hükümet kurma manevraları içinde taleplerinin çıtasını mümkün olduğunca yüksek tutmamasını temenni ediyorum. Araplara önerim Irak Ulusal İttifakı ile Irak İttifakı'nı birbirine yakınlaştırmak. Londra'da Arapça yayımlanan El Şarkulevsat gazetesi
Kaynak: Zaman