Rusya'da ifade özgürlüğü çok büyük tehlikede. Emekli asker ve Kommersant gazetesinin askeri işlerden sorumlu muhabiri olan İvan Safranov, evinin penceresinden düşmesi sonrası öldü. Safranov, ordudaki kötü muameleler, savunma teknoloji testlerindeki başarısızlıklar ve Rusya'nın İran ve Suriye gibi ülkelerle silah anlaşmaları gibi hassas konular hakkında yazıyordu. Yeterli kanıt bulunursa, Safranov Rusya'da Putin'in başkan seçildiği 2000'den bu yana sadece işini yaptığı için öldürülen 14. gazeteci olacak. Savcılar Safranov'un ölümü hakkında hızla inceleme başlatsa da, bu durum Rus gazetecilerin düşmanlarının yeni saldırı yapmaktan caydırma konusunda fazla işe yaramayacak. Putin Rusya'sında kiralık katiller aracılığıyla işlenen 13 gazeteci cinayetinde, hiçbir katil yargı önüne çıkarılmadı; çoğunda yetkililer yeterli inceleme yapmayı bile başaramadı. 13 gazeteci de açıkça işleriyle ilgili sebeplerle öldürüldü. Başka pek çok muhabir de fiziksel saldırıya veya ısrarlı tacize uğradı, haklarında davalar açıldı. Üçüncü en tehlikeli ülke Çeçenya'yla ilgili haber yapmak her zaman zordu. Putin medyanın Çeçenya konusundaki gücünün farkındaydı ve bölgeyi her tür dış araştırmaya kapatmak için epey çabaladı. Ekimde, Çeçenya hakkındaki korkusuz haberleriyle tanınan araştırmacı gazeteci Anna Politkovskaya öldürüldü. Fakat, Çeçenya Rus muhabirlerin hayatları pahasına haberlerini yaptığı tek konu değil. Özellikle yolsuzluk gibi hükümet politikalarının hassas alanlarını araştırmanın da gazeteciler açısından tehlikeli olduğu biliniyor. Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre, Rusya Irak ve Afganistan'dan sonra gazeteciler için en tehlikeli üçüncü ülke. Bu durumun Rus yetkilileri utandırıp harekete de geçirebilir, basını korkutmak isteyenlerin sapıkça bir biçimde keyiflenmesine de yol açabilir. Rusya gazeteciler için sadece tehlikeli değil, aynı zamanda giderek kısıtlayıcı bir yere dönüşüyor. Kremlin'in Putin yönetiminde medyaya yaptığı baskılar, bütün ulusal televizyon kanallarıyla çoğu ulusal gazetenin ya Kremlin tarafından, ya da Kremlin yanlısı şirketler tarafından kontrol edilmesiyle sonuçlandı. Gazeteciler, onur kırıcı yayın yapmak veya kamu yetkililerine hakaret etmek gibi suçlamalar nedeniyle para veya hapis cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor. Putin rahatlatamadı Safranov'un ölümü, Putin'in şubatta gazetecilerin yaşadığı eziyeti teslim ettiği ve 'medya kuruluşlarını korumak için her şeyi yapmaya söz verdiği' basın toplantısından bir ay sonra geldi. Şimdilik işler iyi gitmiyor. Putin'in sözünün üzerinden geçen bir ayda polis, Londra merkezli Savaş ve Barış Enstitüsü'nün Kuzey Kafkasya'daki ofisini bastı, bir mahkeme, Çeçenya lideri Ramzan Kadirov hakkında yayımladığı eleştirel makale nedeniyle Kommersant'ı tazminat ödemeye mahkûm etti. Başka benzer olaylar da yaşandı. Putin'in gazetecileri koruma sözü rahatlatıcı fakat çok da gecikmiş. Şimdiye kadar da, özellikle Safranov'un şüpheli ölümü üzerine, içi boşmuş gibi geliyor. Üstelik, sadece Rusya'nın basın özgürlüğünün son kalıntıları değil, gazetecilerinin de hayatı tehlikede. (7 Mart 2007)
- - - - - - -
