Mehmet Akif'ın milli mücadeleye katılması onun heyecanı, coşkusu, milletine olan bağlılığı, Müslümanca duruşu göz önüne alındığında gayet tabi karşılanır. Hatta böyle bir soru abes sayılır. Çanakkale şehitlerini yazan, toplumun çürümüşlüğünden yakınan, tüm İslam alemin derdiyle dertlene hayatını değerlerine adayan bir şair için bundan doğal ne olabilir?

Resmi tarih söylemi her ne kadar vatanını sevenlerin milli mücadeleye katıldığı geride kalanların işbirlikçi, hain oldukları tezini ileri sürse de durum bu kadar basit değil. Yani vatanın kurtulmasını isteyenlerin Ankara'ya toplandığı, katılmayanların ise sultanın güdümünde işgalcilerle işbirliği yaptığı, hatta gerici ayaklanmalarla milli mücadeleyi engellemeye çalıştıkları gibi ak ve beyaz ayrımının her zaman geçerli olmadığına dair bol örnek var elimizde. Mesela Anadolu'ya geçerek milli mücadeleye destek olmak isteyen herkes elini kolunu sallayarak Ankara'ya gelemiyordu. Kafkaslarda direnişe katılmak için bekleyen Enver Paşa'ya izin verilmemesi, saltanat ailesinden direnişe destek olmak için Ankara'ya gelmek isteyen şehzadelerin engellenmesi uç örnekler sayılabilir.

Ankara'daki şefler bir kere hareketin tam anlamıyla kendi kontrollerinde olmasını, karşı denge kurabilecek etkin kişilerin, muhtemel rakiplerin katılmasını bilinçli olarak engellediler. Bu süreçte Ankara'nın gözettiği en önemli unsur İttihatçı liderlerin harekette inisiyatif almalarını engellemekti. İttihatçı gelenekten gelen Milli Mücadele şefleri bu örgütlenmenin gücünü çok iyi kavramış durumdaydılar. Kurtuluş savaşında ittihatçı etkisi, örgütlenmesi sanılandan çok daha fazla ve belirleyici niteliktedir. Ancak bu yapılanma alt düzeyde kalmak şartıyla faydalanılmış, İttihatçıların liderlik kadrolarına yakın olanların uzak tutulması sağlanmıştır.

Başlangıç aşamasında Hilafet hatta Saltanatın kurtarılması söylemi ile hareketin halk nezdinde meşruiyet, destek sağlanmak istense de padişahın adamı denilecek kişilerin de uzak tutulması baştan beri dikkat edildiği anlaşılıyor. Bu dengeler içinde Mehmet Akif nerede duruyor?

 

YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN...