Birkaç yıl öncesine kadar Taliban denince akla sadece Afganistan'da savaşan Taliban geliyordu. Bu artık geçerli değil; zira bugün birbirlerinden farklı iki Taliban var: Afgan-Taliban'ı ve Pakistan-Taliban'ı...
Afgan-Taliban'ı Belucistan'ın Kuetta şehrinde gizlendiği söylenen Molla Ömer; Pakistan-Taliban'ı da söylendiğine göre Hekimullah Mesut tarafından yönetiliyor. Birincisi Afganistan'da savaşa devam ederken ikincisi olan Pakistan-Taliban'ı ise kendi ülkesi içinde hem sivil, hem askerî hedeflere saldırıyor, Pakistan ordusu ile kıyasıya savaşıyor, kısacası Pakistan devletine baş kaldırmış bulunuyor.
Pakistan ordusu saldırıların yüzden 80'inin Güney Veziristan'dan kaynaklandığını resmen söylerken Amerika da Afganistan'daki saldırıları planlayanların da aynı bölgede üslendiklerine işaret ediyor. Nitekim, Ravalpindi'de geçen hafta Pakistan ordu karargâhını hedef alan saldırının faillerinin beşinin Güney Veziristan'dan geldiği tespit edilmiş durumda bugün. Güney Veziristan işte bu bakımlardan son birkaç aydır gerek Pakistan ordusunun gerekse de Amerika'nın odaklandığı en önemli bölge haline gelmiş bulunuyor.
Güney Veziristan, Pakistan'ın kısaca FATA denen aşiretler bölgesinde yer alıyor. Bölgenin Hayber, Kurram, Bacur, Mohmand, Orakzay ve Kuzey Veziristan'dan sonra 7. alt bölgesi. Nüfusu 430 bin civarında. Vezir ve Mesut aşiretleri bölgenin iki hakim aşireti. Bu iki ana aşirete ilaveten Burki, Dotani ve Povindah aşiretleri de var. 1893 yılından bu yana ne İngiliz yönetiminin ne de Afganistan yönetiminin denetiminde olan bölge bağımsız bir bölgeydi. Bölge halkı, bölgeden İngiliz yönetimindeki bölgelere yapılan saldırılar sonucu defalarca İngiliz ordusu ile savaşmış, bu savaşlarda İngiliz hava kuvvetlerinin cezalandırma bombardımanlarına maruz kalmıştı. Kısacası 1860-1945 arası bölge için çok zor geçmiş, sonuçta bölge 1947 yılında Pakistan'a katılmış, bu ülkenin bir parçası olmuştu.
Cesaretleri, savaşçılıkları ve kendilerine has âdet ve geleneklerle temayüz eden bölge halkı kolay kolay hiçbir güce boyun eğmeyen bir özelliğe sahip bulunuyor. İşte bu bölgedeki militan hedefler yaklaşık üç aydır Pakistan hava kuvvetleri tarafından bombalanıyor. Bunun sebebi de bölgeyi kara operasyonu öncesinde yumuşatmak, militanlarının direncini kırmak elbette. Bu bombardımanlarda belli bir sonuca ulaşıldıktan sonra anlaşılan büyük çaplı bir kara operasyonu başlayacak. Aylardır haberler bu yönde.
Esasen, Güney Veziristan'a yönelik operasyon kararı Pakistan'ın Kuzeybatı Sınır Bölgesi Valisi tarafından 15 Haziran günü açıklanmıştı. Ne var ki, aradan geçen dört ay yapılması gereken hazırlıklar için yeterli olmamış olacak ki operasyon bugünlere kalmış görünüyor.
Bu hazırlıklar babında da birtakım yorumlar yapılıyor. Bunlara göre, hükümet, ordu tarafından militanlardan temizlenen diğer bölgelerde gerekli yönetim seviyesine hâlâ ulaşamamış bulunurken ordu bu yüzden bu bölgelerden asker çekemiyor ve böylece yeterli gücü henüz kazanmamış görünüyor. Buna ilaveten mesela ordunun yeterli polis gücü olmadığı için yakaladığı 8.000 kadar militanı muhafaza etmeye mecbur kalması meselesi var. Bu da orduyu zorluyor.
Bu konuda şüphesiz coğrafî şartlar, kışın yaklaşması, ordunun bunlara karşı hazırlıkları gibi şeyler de söz konusu. Ayrıca bazılarına göre son günlerde ordu ile hükümet arasında Amerikan malî yardımı konusunda fikir ayrılığının ortaya çıktığı ve bunun da orduyu ağırdan almaya sevk ettiği de söyleniyor.
Pakistan ordusunun Güney Veziristan operasyonu ile ilgili son durum aşağı yukarı böyle. Bu operasyon hem ordu, hem hükümet ve hem de Amerika bakımından son derece önemli bir operasyon olacak. Hatta bunun bölge dinamikleri, Afgan ve Pakistan Talibanlarının gelecekleri ve Afgan operasyonunun geleceği bakımından belirleyici olacağını da söylemek mümkün. Operasyon işte bu kadar önemli sayılır.
Zaman
