Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından, demokratik solun içler acısı hali ayyuka çıktı. Sol partiler resesyon karşısında umut vaat edemezken, Sarkozy, Merkel ve Avrupa Halk Partisi'nin 'Judeo-Hıristiyan' vurgusuyla Britanya'da BNP'nin yükselişi seçime karanlık bir damga vurdu.
Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinden nasıl bir sonuç çıkarmalıyız? Ana hikâye İşçi Partisi'nin oylarındaki çöküş, fakat bu önceden bilinen bir felaketti. İşçi Partisi iktidardaki her yılında yerel seçimlerde, Avrupa seçimlerinde ve diğer oylamalarda giderek daha kötü sonuçlar aldı.
Fakat Britanya'da nispi seçim sistemi normlarının hâkim olduğu ve böylece siyasetin (İskoçya'da İskoç Milli Partisi'nin (SNP) veya bazı İngiliz belediye seçimlerinde Britanya Ulusal Partisi'nin (BNP) zaman zaman gerçekleştirdiği patlamalarla birlikte) ana partilerin himayesinde kaldığı seçimlerin aksine, AP seçimleri oy verme tarzları ve diğer partilerin hünerlerini sergilemesi açısından zengin bir manzara ortaya koyuyor. AP seçimlerinde aslında tek bir merkezi mesele söz konusu: Bizzat AB'nin kendisi.
Daily Mail BNP bataklığı
2009 seçimlerinde demokratik sol Avrupa çapında ciddi yenilgilere maruz kaldı. Aşağıda, kendi seçim bölgem olan Güney Yorkshire'da ve Avrupa'nın diğer yerlerinde kampanya yaparken öğrendiklerime dair kısa notlarım var. Umarım yanıt verecek olanlar, merkezin ve sağın Avrupa'daki yeni hâkimiyetini yavaşlatıp tersine çevireceksek, demokratik solun ne yapması gerektiği açısından aşağıdaki notların hangilerinin geçerli, hangilerinin geçersiz olduğu konusuna odaklanırlar.
1. AP sevilmiyor. AP'deki vekillerin seçmenin bakış açılarını daha doğru yansıtabilmesi için, bu parlamentonun bazı üyelerinin seçilmesini ulusal seçimlerle bağlantılandırmak daha iyi olabilir. Ayrıca ulusal parlamentolar da AP'nin çalışmalarına daha fazla ortak olmalı; bu belki de ulusal vekillerden oluşan ikinci bir kamara kurulmasıyla gerçekleştirilebilir.
2. Britanya'da seçime katılım oranları acınacak halde. BNP'nin oyu azaldı, fakat düşük katılım yüzünden ve nispi sistem sayesinde koltuk kazanabildiler. 2004 seçimlerinde, posta üzerinden oy veren bölgelerde katılım çok daha yüksekti. Pek tabii ki bazı usulsüzlükler yaşandı, fakat oy verme hakkına sahip olan binlerce insanın hepsi de dolandırıcı değildi.
3. Irkçılık ve yabancı düşmanlığı artık Avrupa seçimlerinin önemli bir parçası. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Almanya Başbakanı Angela Merkel, çoğunluğu Müslüman olan Türkiye'nin üyeliğine karşı görüşlerini kampanyalarının dayanak noktası haline getirdiler. Merkez sağcı Avrupa Halk Partisi (EPP) federasyonunun manifestosu, Avrupa'dan açıkça bir Judeo-Hıristiyan kavramı olarak söz ediyordu. Yani Müslümanlara yer yoktu. Britanya'daki Polonyalılar Federasyonu kısa süre önce Daily Mail'dan alınmış ve Polonyalı karşıtı yabancı düşmanlığına tekabül ettiğini düşündükleri 80 manşet haberlik bir dosya yayımladı. BNP'nin içinde büyüdüğü bataklığın yaratılmasına yardımcı olan şey işte bu. Polonyalılar, Slovakyalılar ve diğer yabancılar sağ tarafından ne kadar sorun olarak sunulursa, BNP ve Britanya Bağımsızlık Partisi'nin oyları (Ukip) o kadar artıyor.
4. BNP ifşa edilmeli. Yorkshire Post, partinin Yorkshire'dan yeni AP vekili seçilen Andrew Brons'un geçmişte ırksal suiistimalden ceza aldığını haberleştirdi. Fakat bu haber ulusal düzeyde duyurulmadı. Searchlight dergisi sürekli BNP'nin gerçek desteği olmadığını yazıyordu ve İşçi Partisi'nin kampanyası BNP'ye doğrudan saldırılarda bulunmadı. 'Today' programı daha bu sabah BNP'nin anti-semitizmine değinmedi. Brons, Nazi ideolojisiyle kafayı bozmuş bir 'Strasserite (Nazizm'in, anti-semitik temelden finans kapitalizmine karşı çıkan daha radikal bir kolu)'. BNP lideri Nick Griffin'in Yahudi düşmanlığı ve ırkçılık konusundaki sicili de faşizmini ortaya koyuyor. Artık Avrupa Parlamentosu'nun geniş maddi kaynaklarına erişimi bulunan bu insanların etrafına bir 'karantina hattı' çekilmeli.
5. Resesyon sola yardımcı olmuyor. Seçmenler korku içinde; işleri, gelirleri, birikimleri, evleri veya çocuklarının geleceği konusunda güvensizler. Solun retoriği ve açık ticaret ekonomisini kınaması toplantılarda güçlü, makalelerdeyse hoş görünüyor. Fakat sol, büyüme sağlanırken, yeni işler kurulurken, istihdam yaratılırken ve vatandaşlar paralarını kendileri harcarken iyi iş çıkarıyor. Avrupa'da ana ve merkez sağ bu seçimde kazandı, çünkü seçmen savunmacı hale geldi ve demokratik solun kendilerine açık seçenekler sunduğunu görmüyorlar.
6. Doğu ve Orta Avrupa'nın yanı sıra Karadeniz Avrupa'sındaki eski komünist uluslarda, 'yeniden doğmuş sosyal demok-rat partiler' olarak hevesle kabul edilen isim değiştirmiş komünist partiler şu an çökmekte. Avrupa'nın geniş bölgeleri artık yeterli miktarda demokratik sol parti yapısına ve varlığına sahip değil.
İskoçya sorun olarak geliyor
7. Britanya'da İskoçya sorunu kısa süre içinde keskinleşmeye başlayacak. İngiltere ve Galler Muhafazakâr Parti'ye oy verirken, İskoçya Avrupa sorununa daha fazla milliyetçi hale gelerek yanıt veriyor. İşçi Partisi'nin çok geç kalmadan İngiltere için bir politika üretmeye ihtiyacı var.
8. İşçi Partisi derin nefes alıp 'ateşini' düşürmeli. Bu seçimin ardından yaşanacak bir liderlik darbesi, muhafazakâr AP vekili Daniel Hannan, Ukip lideri Nigel Farage veya çeşitli sağcı yazarlarca ne kadar istenirse istensin, Britanya'daki ilerici davanın altını nesiller boyu oyacaktır.
9. Muhafazakâr Parti lideri David Cameron dün, 10 kişinin yedisinden fazlası tarafından rededdildi. Şimdi tecrit yanlısı AB politikalarını ortaya koymak için ana akım sağ partilerle bağını koparıp, yabancı düşmanı Polonyalı sağcılarla, veya son seçimde güç kaybeden ve lideri küresel ısınmanın efsane olduğunu düşünen bir Çek partisiyle ittifak kurması gerek. İşçi Partisi ve Liberal Demokratlar, Muhafazakârların tecrit yanlılığının da Britanya'nın çıkarları açısından aynı derecede tehlikeli olduğunu ifşa etmeli. (Britanya'da İşçi Partili milletvekili, eski Avrupa bakanı, Britanya'yı Avrupa Konseyi'nde temsil ediyor, 8 Haziran 2009)
Kaynak: Radikal