İran ile ABD arasında uzun süredir devam eden gerginliğin ardından başlayan müzakere sürecinin ilk adımı, Umman’da gerçekleştirildi. Dolaylı şekilde yapılan görüşmelerin ilk turu, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile ABD Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff başkanlığındaki heyetler arasında tamamlandı. Taraflar, görüşmelerin gelecek hafta da süreceği yönünde mutabık kaldı.
Görüşmelerin arabuluculuğunu Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi üstlendi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, görüşmelerin başladığını duyurdu. Bekayi, paylaşımında, "Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile ABD Başkanı'nın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff arasındaki dolaylı görüşmeler, Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi'nin arabuluculuğunda başladı" ifadelerine yer verdi.
İRAN BASININDAN GÖRÜŞMELERE İLİŞKİN AÇIKLAMA
İran basını, Erakçi ve Witkoff başkanlığındaki heyetler arasında gerçekleşen görüşmelere ilişkin olarak, "karşılıklı saygıya dayalı yapıcı bir atmosfer" değerlendirmesini yaptı. Görüşmelere dair detaylara yer verilmezken, diplomatik kaynaklar müzakerelerin süreceği bilgisini paylaştı.
GÖRÜŞMELERİN ARKA PLANI
ABD ile İran arasındaki diplomatik ilişkilerdeki kırılma noktalarından biri, ABD Başkanı Donald Trump’ın 2018 yılında ülkesini tek taraflı olarak nükleer anlaşmadan çekmesi olmuştu. Bu gelişmenin ardından taraflar arasındaki gerginlik artarak devam etti. Geçtiğimiz ay Trump, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’e doğrudan nükleer müzakere çağrısı içeren bir mektup gönderdi.
Ancak İran, gönderilen mektuptaki ifadeleri tehdit olarak nitelendirdi ve doğrudan değil yalnızca dolaylı görüşmelere açık olduklarını açıkladı. Bu mesaj Umman üzerinden iletildi. İran, baskı altında doğrudan müzakereye katılmayacağını bildirerek, yalnızca arabulucular eşliğinde temas kuracaklarını ifade etti.
GÖRÜŞMELERİN SÜRECİ VE GELECEK ADIMLAR
ABD Başkanı Trump, 7 Nisan tarihinde Beyaz Saray’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede, İran ile ABD arasında doğrudan görüşmeler yapılacağını duyurdu. Trump, bu görüşmelerde anlaşma sağlanamaması durumunda İran’ın büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalacağını belirtti.
Aynı gün İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ABD ile İran arasında yalnızca dolaylı görüşmeler yapılacağını açıkladı. Görüşmelerin 12 Nisan’da Umman’da başlayacağını belirten Erakçi, diplomatik temasların arabulucular aracılığıyla sürdürüleceğini kaydetti.
GELECEK HAFTAYA RANDEVU
Umman’da yapılan ilk turun ardından iki taraf da görüşmelere devam etme kararı aldı. Müzakerelerin hangi tarihte ve nerede sürdürüleceğine dair resmi bir açıklama yapılmazken, gelecek haftaki temasların formatının değişip değişmeyeceğine dair bilgi paylaşılmadı. Görüşmelere ilişkin sonraki gelişmelerin taraf ülkelerin dışişleri makamları aracılığıyla duyurulması bekleniyor.