Sudan'da ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), başkent Hartum ve çevresiyle ülkenin batısındaki kentlerde yoğun olarak çatıştı.

Görgü tanıklarına göre, başkentin güneyinde özellikle orduya ait Zırhlı Birlikler karargahı ve çevresindeki mahallelerde iki taraf arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.

Hartum'un kuzeyindeki Bahri kenti de tarafların ağır silahlarla çatışmalarına sahne oldu. Bölgede yoğun savaş uçağı hareketliliği gözlendi.

Umdurman kentinde de karşılıklı silah sesleri duyulurken, askeri noktalardan HDK mevzilerine topçu saldırısı gerçekleştirildi.

Orta Darfur eyaletinin Zalince kenti sakinleri de ordu ile HDK arasındaki çatışmalar sebebiyle kentteki durumun felaket boyutuna ulaştığını ifade etti.

Çatışmaların en şiddetli olduğu noktalardan Batı Darfur eyaletinin Cuneyne kentinden de ülke dışına, özellikle Çad'a, yoğun göç devam ediyor.

Güney Darfur eyaletine bağlı Nyala kenti halkı da çatışmalar nedeniyle su, elektrik, ilaç gibi temel ihtiyaçların temininde sıkıntı yaşandığından insani durumun giderek kötüleştiğini bildirdi.

MÜZAKERE SON ÇARE

Sudan Geçici Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Agar, ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki savaşın "müzakere masasında duracağını" belirtti.

Agar, devlet televizyonunda yayınlanan konuşmasında, "Sudan ordusu ile HDK arasındaki savaş eninde sonunda müzakere masasında duracak." dedi.

Çözümün, iki taraf arasındaki savaşı durdurmakla başlayan bir yol haritasında yattığını söyleyen Agar, "Yol haritasını acilen uygulamamız dışında savaşı durdurmanın bir yolu yok. Bu harita, tek bir ulusal profesyonel orduya ulaşmayı ve Sudan Silahlı Kuvvetlerinin liderliği dışında herhangi bir askeri veya paramiliter varlığın tezahürlerini ortadan kaldırmayı amaçlıyor." ifadesini kullandı.

Sürecin, ordu ile HDK arasında ateşkes anlaşmasıyla başlaması gerektiğini belirten Agar, HDK'nin sivil alanlardan uzakta toplanacağı bir yer belirlenmesi ve orduya entegre edilmesi için prosedürler geliştirme süreci tamamlanana kadar vatandaşların savaş tehlikesine maruz bırakılmaması gerektiğinin altını çizdi.

Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı, sivil ve siyasi güçleri partizan rekabet yaklaşımına son vermeye çağırarak şunları kaydetti:

"Gelin, bu aşamada ilk ve tek hedef olan bu lanet olası savaşı durdurmak ve halkımız üzerindeki etkilerini azaltmak için birlikte çalışalım ve diğer tüm farklılıkları Sudan diyalog masasında tartışılmaya ve üzerinde anlaşmaya varmaya bırakalım."

HDK'ye seslenen Agar, "Olup bitenlerin sorumluluğunu üstlenin. Sizlerin ilan ettiği savaşın sebepleri işlediğiniz bir dizi suç ve ihlallerin gölgesinde kaldı. Size bir kez daha çağrıda bulunuyorum, güçlerinizi vatandaşlardan uzak tutun. Gururunuzun sizi günaha sürüklemesine izin vermeyin ve bir ülkede iki ordu olmayacağını bilin." diye konuştu.

Sudan ordusu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK'nin 2 yıl içinde tamamen orduya entegrasyonunu istemişti.

HDK'nin ise sivil hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan sözlü savaş ve gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli kentlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

Hartum ve çevresiyle özellikle batıdaki kentlerde hala süren şiddetli çatışmalarda çoğu sivil 3 binden fazla kişi hayatını kaybetti, on binlerce kişi yaralandı.

Birleşmiş Milletler, Sudan'daki çatışmalar nedeniyle 4,3 milyondan fazla kişinin yerinden olduğunu bildirdi.

BM'DEN ÇAĞRI

Birleşmiş Milletler (BM), iç savaşın 100'üncü gününe girdiği Sudan'daki bilançonun ağırlaştığını ve güvenlik endişesiyle yerinden olan kişi sayısında ciddi artış olduğunu belirterek taraflara "çatışmalara son vermeleri" yönünde çağrıda bulundu.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Sudan'da ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında 15 Nisan'dan bu yana yaşanan şiddetli çatışmaların 100'üncü günü dolayısıyla yazılı açıklama yaptı.

Hartum, Darfur ve Kordofan bölgelerindeki çatışmanın tırmanmasının, ölümlerle sonuçlanan kitlesel iç göçü tetiklediği kaydedilen açıklamada, bu göç sırasında ağır insan hakları ihlallerine ilişkin raporlarda artış olduğu belirtildi.

Açıklamada, çatışmaların devam etmesi halinde yerinden edilmiş kişi sayısı ile sağlık ve beslenme krizi nedeniyle yaşanan can kayıplarının artmasından endişe duyulduğu ifade edildi.

Sudan'da iç savaşın başladığı 15 Nisan'dan bu yana ülke içinde ve dışında 3,3 milyon kişinin yerinden edildiği bilgisine yer verilen açıklamada, BMMYK'nin Sudan'dan kaçan kişiler için sınırlarını açık tutan komşu ülkelere minnettar olduğu belirtildi.

Açıklamada görüşlerine yer verilen BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, bu rakamların şaşırtıcı olduğunu ve çatışmalarla hiçbir ilgisi olmayan sivillerin evlerinden koparıldığını kaydetti.

Grandi, "Buna bir son verilmeli. Çatışmanın tüm taraflarının, bu trajik savaşa bir an önce son vermesinin zamanı geldi. Bu çok ihtiyaç duyulan barışçıl diyaloğa kadar, insanların ülke içinde veya dışında güvenli yer bulmak ve her türlü şiddetten korunmak için çatışma bölgelerini terk etmelerine izin verilmelidir." değerlendirmesinde bulundu.

BMMYK ve diğer ortaklarının Sudan'a komşu ülkelere yardım sağlamak için başlattığı bölgesel mülteci müdahale planı için gerekli olan 566 milyon doların yaklaşık yüzde 24'ünün, Sudan içindeki kurumlar için gerekli olan miktarın ise yüzde 23'ünün finanse edildiği kaydedildi.

Açıklamada, BMMYK'nin, çatışmalardan etkilenenlere yardım edebilmek ve onları koruyabilmek için daha fazla bağışçı desteği için acilen çağrıda bulunduğu ifade edildi.

Sudan Sağlık Bakanlığı ve BM'nin son açıklamalarına göre, çatışmalarda 3 binden fazla kişi hayatını kaybetti, on binlerce kişi yaralandı, ayrıca ülke içinde ve dışında 3 milyondan fazla kişi yerinden edildi.

SUDAN'DA ORDU İLE HDK ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR

Sudan ordusu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK'nin, 2 yıl içinde tamamen orduya entegrasyonunu istemişti.

HDK'nin ise sivil hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında, Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

Başkent Hartum ve çevresiyle özellikle batıdaki kentlerde hala süren şiddetli çatışmalarda çoğu sivil 3 binden fazla kişi hayatını kaybetti, on binlerce kişi yaralandı.

Birleşmiş Milletler, Sudan'da 100 günü aşkın süredir devam eden çatışmalar nedeniyle yaklaşık 4 milyon kişinin yerinden olduğunu bildirdi.