Hükümet, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği (ABGS) yasasında değişikliğe giderek, AB ile teknik müzakerelerde Dışişleri Bakanlığı ağırlığına son verme hazırlığında. Yeni yasa hazırlığı ile Genel Sekreterin Dışişleri Bakanlığı'ndan atanması kuralı kaldırılıyor, mevcut bütün üst ve orta yöneticilerin görevi son buluyor ve yerlerine öncelikle Devlet Planlama Teşkilatı'ndan gelen kadroların atanması öngörülüyor.
Geçtiğimiz haftalar içinde tamamlanan yeni ABGS teşkilat ve görevleri hakkında kanunda değişiklik yasa tasarısı taslağı, Dışişleri Bakanı Ali Babacan'a sunuldu. Değişiklik taslağıyla Türkiye'nin AB ile müzakere sürecinde önemli işlevi olan ABGS'nin teşkilat ve kadro yapısında kökten değişikliliğe gidilmesi öngörülüyor. Öngörülen değişiklikler şöyle:
Genel Sekreter'in atanması: Mevcut yasa "Avrupa Birliği Genel Sekreteri, büyükelçi düzeyindeki Dışişleri Bakanlığı memurları arasından atanır" diyor. Taslakta ise 'Genel Sekreterin, Dışişleri Bakanlığı'nın büyükelçi düzeyindeki memurları dışından atanması halinde, Genel Sekreter'e Bakanlar Kurulu kararıyla büyükelçi unvanı verilebilir. Büyükelçilik unvanı Genel Sekreterlik süresince devam eder' yazılı. Böylelikle, ABGS gibi üst düzey diplomatik temas gerektiren bir göreve diplomatik geçmişi olmayan bir kişinin atanması mümkün hale geliyor.
Genel Sekreter'in sorumluluğu: Mevcut yasa ve uygulamaya göre Genel Sekreter, aynı zamanda AB Baş Müzakerecisi sayılan Dışişleri Bakanı'na karşı sorumlu. Taslakta ise 'Genel Sekreter bu kanunda belirtilen ve mevzuatla Genel Sekreterliğe verilen hizmetlerin yürütülmesinden Başbakan'a karşı sorumludur' yazılı.
Genel Sekreter yardımcıları: Mevcut yasada, AB müzakere sürecinde 'Kamu kurum ve kuruluşlarıyla yürütülecek işbirliği ve uyum çalışmalarında, Genel Sekretere yardımcı olmak amacıyla Dışişleri Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan olmak üzere dört Genel Sekreter yardımcısı atanır' deniyor. Değişiklik taslağında ise şu ifade yer alıyor:
'(...) en fazla beş Genel Sekreter yardımcısı atanır.
Lüzum görülmesi halinde Genel Sekreter Yardımcılarından biri Brüksel'deki AB nezdindeki Daimi Temsilciliğimizde Daimi Temsilci Yardımcısı olarak görevlendirilebilir.' Böylelikle, yardımcılıklara uzman bürokrasiden eleman alma zorunluluğu kaldırılıyor, dışarıdan eleman alma imkânı getiriliyor.
Bu ilk bakışta esnek ve liberal çalışma modeline geçildiği izlenimi verse de, yapı siyasi ve ekonomik çıkar etkilerine daha açık hale gelebilir.
Mevcut yönetimin tamamı gidiyor: Değişiklik taslağı, 'ABGS'de Genel Sekreter Yardımcısı ve Daire Başkanı unvanlı görevlerde bulunanların görevleri bu kanunun yayımı tarihinde sona erer' diye öngörüyor. Yani ABGS şu anda görevde bulunan bütün üst ve orta düzey yöneticilerin görevine, özlük hakları saklı kalmak kaydıyla son veriliyor ve diğer 'durumlarına uygun işlere' veriliyor.
Peki boşalan bu üst ve orta düzeydeki kadroların yerine kimler gelecek. ABGS'nin 27/6/2000 tarihli 4587 sayılı yasasında değişiklik öngören taslağın belki de en ilginç yanlarından birisi bu noktada göze çarpıyor.
Taslağın 5'inci maddesi 'DPT Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 9'uncu maddesinin (f) bendi ile 15'inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır' deniyor. Bu teknik ifade ile 'DPT'nin AB ile İlişkiler Genel Müdürlüğü (ABİGM) kanunun yayımı tarihinde kaldırılacaktır' demek isteniyor. DPT, öteden beri Türkiye'nin AB ile ilişkilerinde yer almış bir kurum. Ancak siyasi iktidarların değişmesiyle siyasi etkilere daha açık olan DPT ile siyasi etkilere daha kapalı ve mesleki liyakatle kıdemi esas alan Dışişleri arasında AB konusunda öteden beri bir rekabet var.
DPT'nin kanunun yayımı ile kapatılacak ABİGM elemanlarına ne olacağı sorusuna da yine taslakta yanıt veriliyor.
Taslağın Geçici Birinci Maddesi şöyle diyor: 'DPT Müsteşarlığı'nın bu kanunla kaldırılan ABİGM personeli istekleri halinde ABGS'deki durumlarına uygun kadrolara öncelikle atanırlar.'
Dört buçuk sayfalık taslağın özeti şöyle çıkarılabilir: DPT'nin AB kadroları, bu değişikliğin yasalaşması halinde bir günde ve aynı gün boşaltılan ABGS kadroları haline gelecek. 'İstedikleri halde, daha çok bir nezaket ifadesi gibi duruyor, çünkü aynı gün DPT'deki işleri ortadan kalkmış olacak. ABGS'nin bugüne kadar işleri yürüten elemanları eski birimlerine dağıtılırken, yeni yapı neredeyse tamamen DPT'lilerden oluşacak.
Bu, kimilerine göre atılması gecikmiş bir adım; çünkü DPT öteden beri AB konularına hâkim bir birim. Kimilerine göreyse, AK Parti hükümetinin kadrolaşma harekâtında yeni bir aşama, çünkü AB gibi stratejik bir konuda teknik çalışma yürüten bir birimin bütün yönetim kadrosu bir gün içinde Başbakanlık'taki siyasi etkilere daha açık şekillenmiş bir kadro ile değiştirilecek.
ABGS taslağı bu yönüyle Türk idare tarihinde de yeni bir sayfa açıyor.
Kaynak: Radikal