Donald Trump, 13 Mayıs 2025 itibarıyla üç ülkeyi kapsayan Orta Doğu turuna Suudi Arabistan ile başladı. Suudi Hava Kuvvetleri’ne ait F-15 savaş uçaklarının Air Force One uçağına eşlik ettiği inişin ardından Trump, Veliaht Prens ve Başbakan Muhammed bin Selman (MBS) ile Riyad Havaalanı'nda resmi bir görüşme gerçekleştirdi.
İSRAİL-GAZZE SAVAŞI TURUN MERKEZİNDE
Chatham House Orta Doğu ve Kuzey Afrika Programı Direktörü Sanam Vakil, ziyaretin 2017’deki ilk resmi geziden farklı olarak çok daha karmaşık bir bölgesel dinamik içinde gerçekleştiğine dikkat çekti.
“Körfez ülkeleri artık daha özerk ve pragmatik dış politika izliyor. Suudi Arabistan, Katar ve BAE liderleri ABD’ye stratejik ortak görüntüsü vermeye çalışacak. Ancak tüm görüşmelerin merkezinde İsrail-Gazze savaşı yer alacak.”
Vakil ayrıca, “Somut bir Filistin perspektifi olmadan Suudi Arabistan’ın İsrail ile normalleşmeyi desteklemeyeceğini” belirtti.
TİCARET, YATIRIM VE SAVUNMA ANLAŞMALARI BEKLENİYOR
Fox News'a göre Trump, bu ziyaret kapsamında enerji, yatırım ve savunma alanlarında büyük anlaşmalar hedefliyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump’ın yaklaşımını “aşırılıkla mücadelede ticaret ve kültürel iş birliğinin gücü” olarak tanımladı.
The Wall Street Journal ise ABD Başkanı’nın Suudi Arabistan’dan 1 trilyon dolar yatırım çekmeyi, Riyad yönetiminin ise 600 milyar dolarlık yatırım vadettiğini aktardı.
F-35 GÖRÜŞMELERİ SÜRÜYOR
AFP kaynaklı bilgilere göre, Suudi Arabistan F-35 savaş uçakları ve ileri teknoloji hava savunma sistemleri almak üzere ABD ile görüşmelerini sürdürüyor. Riyad yönetimi, bu anlaşmaların Trump döneminde hayata geçmesini istiyor.
BÖLGESEL DOSYALAR MASADA
Ziyaret süresince ele alınması beklenen diğer başlıklar şunlar:
ABD-İran nükleer müzakereleri
Yemen’deki Husilerin durumu
Gazze’de ateşkes girişimleri
İsrail-Suudi Arabistan ilişkileri
Ukrayna-Rusya savaşı
ABD HEYETİNDE MARCO RUBIO DA YER ALIYOR
Ziyarette Trump’a, Dışişleri Bakanı Marco Rubio başta olmak üzere üst düzey ABD yetkilileri eşlik ediyor. Trump’ın, Riyad’daki temaslarının ardından turuna Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar ile devam etmesi bekleniyor.
KÖRFEZ'DE ABD-TRUMP DENGESİ
Atlantik Konseyi’nden Daniel B. Shapiro, Körfez ülkelerinin Trump’ın ikinci dönemini ABD ile diplomatik ilişkilerini güçlendirmek için bir fırsat olarak gördüklerini belirtti. Özellikle Katar’ın İsrail-Hamas arabuluculuğundaki rolü ve Suudi Arabistan’ın Ukrayna diplomasisindeki girişimleri ön plana çıkarılıyor.