Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEA), İran’ın nükleer programına ilişkin izleme ve doğrulama faaliyetleri nedeniyle son dönemde ciddi eleştirilerin odağında yer alıyor. İran'a yönelik saldırıların sürdüğü bir dönemde, kurumun bazı ülkelerle bilgi paylaşımı yaptığı iddiası gündeme geldi.
İran’a yakın kaynaklar, İran’ın nükleer silaha yakın olduğu yönündeki bilgilerin, UAEA tarafından yeterli delile dayanmadan İsrail ve ABD gibi ülkelere iletildiğini öne sürdü. Bu iddialara göre, söz konusu raporlar olmasa, İsrail ve ABD’nin saldırı planlarının şekillenmeyeceği ifade ediliyor.
LARİCANİ: "UAEA EN AĞIR BEDELLERDEN BİRİNİ ÖDEMELİ"
İran Dini Lideri Ali Hamaney’in danışmanlarından Ali Laricani, kısa süre önce yaptığı açıklamada, devam eden çatışmaların ardından UAEA’nın da sorumlu tutulması gerektiğini belirtti. Laricani, şu ifadeleri kullandı:
“Savaştan sonra en büyük bedellerden biri UAEA tarafından ödenmelidir.”
Laricani'nin bu açıklaması, kurumun İran tarafından güvenilmez bulunduğunun açık göstergesi olarak değerlendirildi.
UAEA BAŞKANI VE İSRAİL BAĞLANTISI İDDİALARI
UAEA’nın mevcut başkanının Yahudi kökenli olduğu ve İsrail ile yakın ilişkilere sahip olduğu yönündeki bilgiler de kurumun tarafsızlığına yönelik şüpheleri artırdı. Bu iddialar, İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırılarla kurumun bilgi paylaşımı arasında doğrudan bir bağ kurulmasına neden oldu.
İran tarafı, özellikle nükleer tesislerin koordinatlarının sızdırılmış olabileceğini öne sürerken, bu bilgilerin hedefleme amaçlı kullanıldığını savunuyor.
RUSYA’DAN SERT TEPKİ: “ADRESİ VURSUNLAR DİYE Mİ VERİYORLAR?”
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, UAEA’nın İran’a yönelttiği talepleri sert bir dille eleştirdi. Lavrov, kurumun İran’dan nükleer materyallerin yerini göstermesini istemesine tepki göstererek şu açıklamayı yaptı:
“Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran'a ‘uranyumu nerede tuttuğunu bize göster’ diyor.
Neden? Vursunlar diye adresi Amerikalılara vermek için mi?”
Lavrov’un açıklamaları, UAEA’nın güvenilirliği konusundaki tartışmaların yalnızca İran’la sınırlı kalmadığını ortaya koydu.
KURUMDAN RESMİ AÇIKLAMA YOK
UAEA tarafı, ortaya atılan iddialarla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı. Kurumun geçmişte yayımladığı raporlar, genellikle üye ülkeler ve Birleşmiş Milletler ile paylaşılırken, bilgilerin üçüncü taraflarla nasıl paylaşıldığına dair kamuoyuna açık bir şeffaflık mekanizması bulunmuyor.
İddiaların, bölgedeki mevcut çatışmaları daha da karmaşık hale getirdiği ve UAEA'nın uluslararası sistemdeki pozisyonunu tartışmalı bir konuma sürüklediği belirtiliyor. Taraflardan gelecek açıklamaların kurumun itibarı açısından belirleyici olması bekleniyor.