Asya

Anne Pakistanlı oğlu Hindistanlı: Sınırda parçalanan hayatlar

Hindistan ve Pakistan arasında artan gerilimle birlikte iki ülke vatandaşlarının sınır dışı edilmesi, binlerce aileyi ayırdı; Attari-Wagah sınırında yaşanan sahneler, pasaport renklerinin insan ilişkilerinden daha belirleyici olduğu bir krizi gözler önüne seriyor.

Attari-Wagah sınır kapısında, güneşin altında vedalaşan Saira ve Farhan çifti, ayrılmak zorunda kalan binlerce kişiden yalnızca biri. Karachi doğumlu Saira, sosyal medya üzerinden tanıştığı Yeni Delhili Farhan ile üç yıl önce evlendi ve Hindistan’a taşındı. Ancak Pahalgam’da 22 Nisan'da yaşanan saldırının ardından Hindistan hükümetinin aldığı kararla Pakistan vatandaşlarının ülkeyi terk etmesi zorunlu hale geldi.

Aileleriyle birlikte sınır kapısına gelen çift, dokuz aylık bebekleri Azlan’ı da yanlarında taşıyordu. Ancak pasaport kontrolü sırasında Azlan’ın Hint pasaportu olduğu fark edilince, bebek annesiyle Pakistan’a geçemedi.

“YARDIMCI OLUNMADI”

Sınır görevlilerinin kararıyla Saira, oğlunu ve eşini geride bırakarak Pakistan’a dönmek zorunda kaldı. Yaşananları anlatan Farhan, sınırda görevlilerin kısa süreliğine tekrar görüşmelerine izin verdiğini, ancak eşinin bayılarak sınırı geçemediğini söyledi.

“Bu kararı verirken annelik nedir, hiç düşündüler mi?” diyen Farhan’ın ablası Nooreen, gözyaşlarıyla çocuğun annesinden ayrılmasının ne kadar travmatik olduğunu ifade etti.

25 YILIN ARDINDAN SÜRGÜN

Benzer bir durumda kalanlardan biri de Karachi doğumlu 48 yaşındaki Haleema Begüm. 25 yıl önce evlenerek Hindistan’a taşınan Haleema, şimdi hükümetin "Ülkeyi terk et" kararına uyarak oğullarıyla birlikte Odisha’dan yola çıkıp binlerce kilometre kat ederek sınır kapısına ulaştı.

Ancak oğulları Hint pasaportu taşıdığı için anneleriyle birlikte geçiş yapmalarına izin verilmedi. Haleema, gidecek bir evi olmadığını, anne-babasının vefat ettiğini ve kardeşinin ailesiyle küçük bir evde yaşadığını söyledi.

“Hayatımın çeyrek yüzyılını burada geçirdim. Şimdi bana hiçbir şey sormadan ülkeyi terk et diyorlar” diye konuştu.

GERİLİM VE GÖÇ

Pahalgam’daki saldırının ardından Hindistan ve Pakistan sınırlarında çatışmalar altı gündür sürerken, Hindistan Indus Nehri Suyu Anlaşması’ndan çekildiğini açıkladı. Diplomatik misyonlar küçültüldü ve karşılıklı vatandaşlar sınır dışı edilmeye başlandı.

22 Nisan’dan bu yana 750 Pakistanlı Hindistan’dan ayrıldı, yaklaşık 1.000 Hint vatandaşı da Pakistan’dan döndü. Aralarında yaşlı hastalar, düğün için gelen misafirler ve uzun süredir ülkede yaşayanlar da bulunuyor.

"AŞKIN COĞRAFYASI YOK, AMA SINIRLARI VAR"

Sınırlar Gece Yarısı kitabının yazarı Suchitra Vijayan, bu tür hikâyelerin Güney Asya’nın tarihi boyunca yaşandığını belirtti. Özellikle Hindistan-Pakistan bölünmesinden sonra, iki ülkeden farklı vatandaşlık taşıyan evli kadınların bu durumdan en çok etkilenen grup olduğunu söyledi.

“Bir anda eviniz olmayan bir yere geri dönmek zorunda kalıyorsunuz. Bu, bir sürgün haline geliyor” dedi.

PASAPORT RENGİ HER ŞEYİ BELİRLİYOR

Attari-Wagah sınırında yaşananlar, iki ülkenin siyasi krizlerinin, vatandaşların kişisel hayatlarını nasıl derinden etkilediğini bir kez daha gösterdi. Saira ve Haleema gibi kadınların yaşadıkları, sadece diplomatik bir mesele değil, insani bir dram olarak ortaya çıkıyor.