'Yoldaş' Vladimir'in geçmiş özlemleri

Öncelikle olanları doğru adlandıralım. Rusya, Ukrayna’ya ait bir toprağı, Kırım’ı kendine mal ediyor. Bunu güç kullanarak, uluslararası hukuku ve daha önce imzalamış olduğu anlaşmaları hiçe sayarak yapıyor. Bu bir soğuk savaş faaliyeti ve Vladimir Putin adımını attı.

Kırım’da ağır silahlarla donanmış, brövesiz binlerce asker, Ukrayna ordusu kışlalarını tutuyor. Bölgenin iki hava alanını, önemli stratejik noktalarını, cephane ikmal depolarını… kontrol altına alıyor.

Kremlin, Rusya’nın “çıkarlarını” ve Kırım’ın “Rusça konuşan nüfus”unu “korumak” adına, Rus Parlamentosu yetki vermiş olduğu halde, güçlerinin sınırı geçmediğini ifade etmek üzere çok sayıda uydurma gerekçe ileri sürebilir. Moskova deniz üslerinden birine yirmi bin kişi konuşlandırıyor. Resmen işgale lüzum yok.

Putin, ülkesinin Ukrayna’daki çıkarlarını korumak için başka pek çok yola sahipti. Bunlar arasında, Parlamentonun aldığı ilk önlemlerden birinden (Rusça’yı, Ukrayna devletince tanınmış bölgesel diller arasından çıkarmak) haklı olarak endişe duyan Ukrayna’nın doğusundaki Rus nüfusu korumak da vardı.

Yeni Kiev hükümeti ile temas kurabilir ve Rusya ile AB arasında bir uzlaşma pozisyonu teşvik edebilirdi. Fakat Putin’in Ukrayna konusunda müzakereye istekli olduğunu hayal etmek onu hiç anlamamaktır. Putin soğuk savaş adamı. Eğer Ukrayna hükümeti, Kremlin’in kendisine empoze etmek istediği gümrük birliği yerine Brüksel ile ekonomik ortaklığı tercih ederse, Ukrayna’yı “kaybedeceğini” düşünüyor Rusya.

Kırım, bu olayda ikinci derecede öneme sahip. (Batılıların burada kesinlikle hiçbir talepleri yok.) Kırım, bir stratejik rehine. Putin’in amacı, batılılarla ekonomik ittifakla sonuçlanacak herhangi bir anlaşmadan alıkoymak üzere Ukrayna’ya yönelik bir istikrarsızlaştırma mücadelesi. Rusya’nın “yakın çevre”sinde yer alan Kiev’in egemenliği sınırlandırılmış olarak kalmak zorunda.

Çünkü Putin, Batılılara karşı alenen Rusya’nın düşmanları olarak tavır takınıyor. Okuma zahmetine katlanmak isteyenler için Putin retoriğinin özü bu. “Yoldaş” Vladimir soğuk savaşa son vermiyor. 2008’de Rusya’nın Gürcistan’dan bir parça koparmasına meydan veren Batılılar onu anlamadılar. Moskova’dan hiçbir zaman göremediği açık jestlerini artıran Barack Obama da anlamadı.

Kırım harekâtı batılıları şaşırtmamalı. Kendisine çılgınca Sovyetler Birliği nostaljisi telkin eden bir adamın doğası bu.

Kaynak: Le Monde, Başyazı, 4 Mart 2014
Dünya Bülteni için tercüme eden: Muhsin Korkut