Açık Toplum Enstitüsü, 2007 Temmuz seçimleri öncesi ve sonrasında (4 Ağustos-9 Eylül) yapılan araştırma sonuçlarını 'Devam eden eğilimler mi? Yeni başlangıçlar mı?' başlığı altında açıkladı.
Prof. Ersin Kalaycıoğlu ve Doç. Ali Çarkoğlu tarafından gerçekleştirilen çalışma Hakan Altınay'ın yönetiminde gazeteci ve akademisyenlerin katıldığı bir toplantıda tartışıldı.
Türkiye'nin büyüyen ekonomisine karşın, eğitim ve sağlık alanında, yaşam süresi ve kalitesi, bilgiye erişim, kadın erkek eşitliği gibi konularda 177 ülke arasında 84. sırada olduğuna değinerek, 'insan'ın ihmal edildiği bir ülkede 'sol'un neden iktidar alternatifi olamadığını dünkü yazımızda sorgulamıştık. Aynı gün, Açık Toplum Enstitüsü'nün 2007 seçim analiziyle karşılaşmak bundan sonraki ilk seçim takvimi olan 2009 yerel seçimleri açısından da yön vericiydi.
Seçim sonuçları 1990'lardan bu yana ülkenin merkez soldan sağa kaydığını zaten gösteriyordu. Bu eğilim sürüyor ve Türkiye giderek 'muhafazakâr'laşıyor.
İbadet eden, cumaya giden mütedeyyin (dindar) seçmen sayısında AKP iktidara geldikten sonra artış gözleniyor.
Seçim sonrası tartışılan Malezya modeli ve PKK terörü nedeniyle öne çıkan Kürt sorununa karşın seçmenin siyasi tercihlerinde önceliği 'işsizlik' başta, güncel iktisadi durumu, geçim derdi oluşturuyor.
AKP'nin kazanmasında en önemli etken, düşen enflasyon, sağlık ve sosyal güvenlik alanındaki iyileşmeler (TOKİ konutlarını da eklemek gerekir) ve istikrar beklentisidir.
Sol-sağ, dindarlık, laiklik gibi 'ideolojik' yaklaşımlar AKP ve CHP seçmenleri içinde etkili olsalar bile Türkiye genelinde insanlar, ekonomik temelli tercihlerde bulunuyorlar. Cumhuriyet mitinglerinin etkisi bu nedenle beklenenin altında sandığa yansımış durumda. Mitinglerin oy vereceği partiyle ilgili kararını etkilediğini söyleyen seçmen sayısı araştırmada yüzde 14.2 çıkıyor. 'Hayır, olmadı diyenler' ise yüzde 83.6. Dolayısıyla CHP miting yapılan illerde zaten kendisine oy verecek kitlelerin desteğini almış durumda.
1990'larda yüzde 21.8 olan merkez sol oylar ise 2007'de yüzde 16.9'a gerilemiş.
Kimlik tercihli (Kürt, Alevi) oylarda da 'sol' eski gücünde değil. AKP her iki kesimde de oylarını artırıyor. Güneydoğu'da bağımsızların (DTP) tekelini kırarak öne geçmeyi başardı, Alevi oylarında ise CHP'den sonraki parti haline geldi.
AKP, ekonomiden kaynaklanan büyük bir kriz yaşanmadıkça 2009 yerel seçimlerine gücünü koruyarak gidecek.
Araştırmalar, AKP'nin 'merkez sağ'da kökleştiğini gösteriyor.
Solda hesaplar buna göre yapılmalı.
Kaynak: Milliyet