Türk ordusu, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'a suikast girişimi planlama şüphesiyle sekiz askerin tutuklandığını ve ordunun internet sitesinde yayınlanan bildiriye göre askerlerin, sivil başsavcının genelkurmay'a bağlı Seferberlik Tetkik Kuruluna yaptığı baskın sonrası Ankara'daki askerî kışlada yargı gözetimi altına alındıklarını açıkladı.
Bu açıklamadan sonra Türk ordusu Genelkurmay Başkanı, başbakan Recep Tayyip Erdoğan'la iç ve uluslararası bazı güvenlik gelişmelerini ele almak için bir araya geldi.
Bu gelişmeler Türk laikliğinin en belirgin tezahürlerinden biri sayılan Türk askeri kurumunun İslamcı köklere sahip AK Parti hükümetine yönelik doğal bir tutum almaya başladığını teyit ediyor. Bu gelişmelere Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'un geçen haziran ayındaki açıklamalarını eklememiz mümkün. Başbuğ hükümeti devirme amaçlı askerî komplonun varlığına dair iddiaların hiçbir doğruluk temeli olmadığını ifade etmiş ve bu haberleri silahlı kuvvetleri bölmeyi hedefleyen kampanyanın bir parçası olarak görerek darbeci fikirlere göz yummayacağı taahhüdünde bulunmuştu.
Bir Türk gazetesi iktidardaki AK Parti'nin laik devleti İslam devletiyle değiştirmesinin engellenmesi konulu belgenin Türk Deniz Kuvvetlerindeki bir albay tarafından hazırlandığını iddia etmişti. Acaba bu yeni tutum siyasi bir manevra mı yoksa nihai tutum mu? Bazı çevreler bu tutumun taktiksel olduğunu ve AK Parti içinde anlaşmazlıklar ve ayrılmalar yaşanmasına yol açacak şekilde parti unsurlarını yatıştırma amaçlı bir manevradan öteye geçmediğini düşünüyor. Zira parti ve hükümetine yönelik ordunun alacağı olumsuz bir tutum, parti unsurlarının seferber olmasına ve kenetlenmesine yol açacaktır.
Fakat diğer taraftan ortada Türk ordusunun AK Parti'yle ilişkisinde daha gerçekçi olduğunu düşünen farklı bakış açıları da var. Ordu iki taraf arasındaki çatışmanın AK Partiye oy veren Türk halkının kesimleri nezdinde ordunun halk desteğini etkileyeceği görüşünde. Bu çatışmanın Türkiye'nin AB üyesi olma fırsatlarını etkilemesi mümkün. Buna ilaveten Türkiye, PKK ile mücadelenin yeni bir dönemine başladı. Hükümetle yatışma, hükümet ile askerî kurum arasındaki anlaşmanın sonucu olabilir. Bu anlaşma, hükümetin Kürtlerle ilişkide ordunun görüşünü benimsemesi karşılığında ordunun hükümetle ilişkisini sakinleştirmesine dayanıyor.
Geçmişte birçok hükümeti düşüren ordu, halihazırdaki iç, bölgesel ve uluslararası şartların aynı deneyimin tekrarlanmasına olanak vermediğinin bilincinde. Türk konularında uzman Abdullah Türkmani'ye göre uluslararası ve bölgesel değişimlerin Türk ordusundan Batı desteğini çekmesi darbeyi engelliyor. Batı, laik cumhuriyeti ve Atatürkçülüğün ilkelerini korumak gerekçesiyle ordunun ülkedeki siyasete müdahalesinin üzerini örtüyordu. Görüldüğü üzere Türk ordusunun Batı'ya yönelik görevleri bitti gibi ve hatta Irak'ta 2003'teki Amerikan müdahalesi sırasında, ardından PKK'ya yönelik askerî operasyonlarda bulunma ve Kuzey Irak'a girme ısrarında yaşandığı üzere Batıyla çatışmaya kaydı. Bunların yanı sıra ordu, Türkiye'nin AB üyeliği için Avrupa'nın şartlarının çoğunluğunu reddediyor. Komutanlar bu Avrupa şartlarında ordunun nüfuzunun kısıtlanmasını ve ülkenin içişlerine müdahale edilmesini gördüler.
Buna Türk ekonomisinin Türkiye'nin açık şekilde boğucu ekonomik krizden çıkmasına yol açacak büyük bir kalkınma yaşaması ilave edilebilir. Ekonomik kalkınma Erdoğan hükümetinin halk desteğinin artmasına yol açtı ve Türk orta sınıfının wordunun hükümeti düşürmeyi düşünen hareketlenmesine destek vermemesine yol açtı.
Doğal olarak asker ile hükümet ilişkilerine tek taraflı bir karar olarak bakmak mümkün değil. Zira AK Parti hükümeti, iktidara geldiğinden bu yana orduyu kışkırtmamaya özen gösterdi. Hatta ordunun siyasi hayata müdahalesine nokta koyacak derecede çıkardığı yasalar ve aldığı kararlar bile tedrici olarak geldi.
Bütün bunlar doğal ilişkilerin mümkün olduğu ve darbeci unsuru baskın kılmayı hedefleyen muhtelif hareketlenmelerin başarılı olmayacağı anlamına geliyor. Çünkü taraflar arasında hakim eğilim, bu dönemin aşılması için çalışılması yönünde. Ordunun son darbeyi başarısız kılıp planlayıcılarını yakalamasıyla yaşanan buydu. Birleşik Arap Emirlikleri gazetesi El Beyan 4 Ocak 2010
Kaynak: Zaman