Afgan Savaşı'nın gidişatı konusunda Amerika-NATO çevrelerinde bir süredir önemli tartışmalar, endişeler yaşanıyor, bunlar dışarıya pek duyurulmuyordu.
Ancak geçen hafta Afganistan'daki İngiliz kuvvetleri komutanı Tuğgeneral Smith'in 'NATO'nun bu savaşı kazanamayacağını, amacının sadece ayaklanmayı Afgan güçlerin baş edebileceği seviyede tutmak olduğu' yolundaki sözleri üzerine tartışmalar ve endişeler sonunda kamuoyuna da mal olmuş, askerî yetkililer arasında karşılıklı atışmaya da yol açmış bulunuyor.
Bu bağlamda, İngiliz generalin sözlerine Amerikan Savunma Bakanı Gates ile NATO-ISAF Komutanı Amerikalı General McKiernan cevap vermiş bulunuyorlar. Gates, İngiliz generalin sözlerini 'yenilgiye çanak tutmak, olarak değerlendirirken McKiernan ise savaşı kaybetmediklerini; ancak daha fazla askerî güce ihtiyaçları olduğunu dile getirmiş bulunuyor.
McKiernan'ın daha fazla askerî güce ihtiyaç olduğu yolundaki sözleri şüphesiz gerçeği yansıtıyor; zaten bu yüzden de önümüzdeki günlerde Afganistan'a gönderilecek 4.500 Amerikan askerine ilaveten 15 bin asker daha isterken yapılması gereken en önemli şeyin ise Afgan ordu ve polis gücünün artırılması ve güçlendirilmesi olduğunu vurguluyor.
Afgan ordusu ve polis gücünün mevcudunun artırılması ve güçlendirilmesi esasen bu savaşa son verebilecek, ülkeden yabancı güçlerin çekilmelerini sağlayacak en önemli faktör. Bunu Amerika da biliyor, NATO da ve diğerleri de. Ancak çeşitli sebeplerle buna bugüne kadar ulaşılamamış bulunuyor.
Afgan ordu ve polis gücünü yeterli sayı ve güce ulaştırma çabası 2002 yılından bu yana devam ediyor. Bugün ordu gücü 60 bin, polis gücü de 80 bin civarında bulunuyor. Donanım, araç ve özellikle ağır silahlar bakımından ordu hâlâ istenen sayı ve seviyeye ulaşabilmiş değil. Özellikle Amerika'nın çabaları sayesinde bugüne kadar 600 civarında Humwee denen araçlardan ve 6 bin kadar M-16 otomatik piyade tüfeği sağlanmış bulunuluyor. Amerika önümüzdeki yıllarda 6 bin kadar zırhlı personel taşıyıcı ve 75 bin kadar M-16'yı orduya vermeyi planlıyor, ki böylece Afgan ordusu belirli bir süre içinde Kalaşnikof'tan M16'ya geçmiş olacak. Diğer araç ve silahlardaki durum ise bilinmiyor. Ancak bütün bunlar karşı karşıya bulunduğu Taliban ve El Kaide tehdidi ve ülkenin büyüklüğü ve zor coğrafi şartları sebebiyle Afgan ordusu için şüphesiz yeterli değil. Bu yüzden de Afgan hükümeti, Amerika ve NATO Afgan ordusunun mevcudunun önümüzdeki 5 yıl içinde 120 bin civarına çıkarılması için bir plan kabul etmiş bulunuyorlar.
Bu planın da malî portresi oldukça yüksek sayılır. Bu yüzden Amerika, müttefiklerinden 20 milyar dolar yardım bekliyor ve istiyor. Bu isteğe kim ne kadar cevap verecek, bu da henüz belli değil. Ayrıca, 130 bin mevcutlu bir Afgan ordusunun idamesinin yılda en az 2-2,5 milyar dolara mal olacağı bizzat Gates tarafından Kongre'ye açıklanmış bulunuyor. Afgan hükümetinin karşılaması mümkün olmayan bu parayı kimin karşılayacağı henüz bilinmiyor.
Bütün bunların üzerinde 130 bin mevcutlu bir Afgan ordusunun karşı karşıya olduğu tehditler için yine de yeterli olmasının pek mümkün olmadığı da söyleniyor. Nitekim, bu konuları en iyi bilen kişi olan Afgan Savunma Bakanı General Abdürrahim Vardak'ın söz konusu tehditlere karşı defalarca 150-200 bin arası mevcuda sahip, iyi donatılmış, güçlü ve kararlı bir Afgan ordusunun şart olduğunu söylediğini iyi biliyoruz.
60 bin mevcutlu orduya ancak 6 yılda kavuşabilen Afganistan, 150-200 bin mevcutlu orduya ne zaman ve nasıl kavuşur, doğrusu söylemesi zor; ancak ülkenin karşı karşıya olduğu tehditleri bertaraf etmesinin ve yabancı güçlerin ülkeyi terk etmelerinin tek yolu da yeterli sayı ve güce sahip, ülkedeki etnik yapıyı da yansıtacak bir milli ordu. Afganistan'ın güvenliği, istikrarı ve huzuru için başka bir yol, başka bir çare yok...
Kaynak: Zaman