Rusya'nın Ortadoğu politikası Arap ülkelerinin çoğunluğunda, batı ülkelerinde ve Türkiye basınında sert bir şekilde eleştiriliyor. Sadece basın aracılığı ile değil diplomatik kaynaklar aracılığıyla da Moskova yetkilileri uyarılmaya çalışılıyor. Bunun nedeni Rusya'nın Suriye rejimine karşı tutumu. Suriye'de iç savaş yaşanıyor ve yabancı askeri müdahale konusu sürekli gündemde tutuluyor.
Kremlin sarayı yetkilileri Suriye'de Libya senaryosunun tekrarlanmasını istemiyor. Bunun için de Suriye aleyhinde yeni yaptırım kararının BM Güvenlik Kuruluna taşınması durumunda veto hakkını kullanacağını ifade ediyor. Suriye muhalifleri dünyanın çeşitli ülkelerinde Rusya büyükelçiliklerinin önüne toplanarak Kremlin sarayının tutumuna tepki gösterdi. Yağan yağmura rağmen benzer bir gösterinin Kahire'deki elçilik önünde toplanan vatandaşlar tarafından gündeme taşınması dikkat çekti.
Fas yeni yaptırım kararının alınmasını teklif etti. Bu ülke şu anda Güvenlik Konseyi üyeliğinde bulunuyor ve konsey içerisinde Arap Birliği'ni temsil ediyor.
Arap Birliği, Suriye'de geçiş hükümeti öneriyor. Devlet Başkanı Esad'ın yetkilerini yardımcılarından birisine devretmesi düşünülüyor. Arap Birliği liderlerine göre Esad yaşanan gelişmeleri kontrol edemiyor ve bu yüzden muhaliflerin tepkisini çekiyor.
Bu durum Yemen'de yaşanan siyasi gelişmeleri hatırlatıyor. Yemen'de eski devlet başkanı Ali Abdullah Salih kendisinin ve ailesinin can güvenliği konusunda güvence aldı. ABD devlet yetkilileri tarafından yapılan açıklamaya göre Salih Umman ve İngiltere ziyaretinden sonra tedavi görmek maksadıyla Amerika'ya geldi. Yemen'de 21 Şubat tarihinde yapılacak erken başkanlık seçimlerine kadar görevi geçici hükümet üstlendi. Önümüzdeki günlerde Suriye'de de benzer kararın alınması için oylama yapılması düşünülüyor. Yaşanan gelişmelerin kötüleşmesinden sonra batı ülkeleri yaptırım kararının bir an önce alınması için baskı yapıyor. Fransa dışişleri bakanlığı, Moskova'ya mektup göndererek bu konuda destek verilmesini talep etti. Fransa dışişleri bakanlığı temsilcisi Bernar Valero ülkesinin uluslararası toplumu Suriye vatandaşlarının korunması için gerekli önlemler almaya davet ediyor.
Arap Birliği Genel Sekreteri Mısır'lı Nabil el Arabi'nin ABD'de Rusya ve Çin diplomatları ile bir araya gelmesi bekleniyordu. Hem Rusya hem de Çin 2011 Ekim ayında Suriye aleyhinde alınması öngörülen karara karşı çıkmıştı. Diplomasi kaynaklarından elde ettiğimiz bilgilere göre Arabi ziyaret öncesinde Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefon görüşmesi yaptı.
Rusya dışişleri bakanlığı yetkilileri Arap Birliği'nin 28 Ocak kararını eleştirmişti. Karara göre Arap Birliği'ni temsil eden 100 gözlemcinin Suriye çalışmaları durdurulmuştu. Onlar bölge ziyaretlerini durdurarak Şam'a geri dönmüş ve talimatları beklemeye başlamıştı. Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Ahmed bin Helli'ye göre gözlemcilerin hayati tehlikesi bulunduğu için Şam'a dönmek zorunda kalındı. Onun iddiasına göre gözlemciler taraflar arasında devam eden çatışmanın ortasında kalmıştı.
Gözlemciler 26 Aralık tarihinde Suriye'ye ulaştı. Orada bulundukları süre zarfında iki Kuveyt temsilcisi yaralanmış ve Cezayir temsilcisi Suriye iktidarını protesto ederek göreve devam edemeyeceğini açıklamıştı. Bir hafta önce Suudi Arabistan da temsilcilerini geri çağırdı. Sırasıyla Körfez ülkeleri de benzer adım attı. Gözlemcilerin sayısı 163'den 110'a kadar azaldı. Şubat ayının ilk günlerinde Arap Birliği dışişleri bakanlarının Kahire'de bir araya gelerek son kararını vermesi bekleniyor. Bu arada konu hakkında açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov gözlemcilerin göreve devam etmesi ve sayılarının arttırılmasını teklif etti.
BM rakamlarına göre Suriye'de son ayda devam eden çatışmalar sonucunda 6 bin insan hayatını kaybetti. UNİCEF Başkan Yardımcısı Rima Salah ölenlerin içerisinde çoğunluğu erkek 384 çocuğun da bulunduğunu ifade etti. Rima Saleh bu rakamın 7 Ocak tarihinde kendilerine ulaştığını ve her gün ölenlerin sayısının arttığını belirtti. Birkaç gün önce başkent Şam'ın Maydan ilçesinde patlama sonucunda on yaşında bir çocuk hayatını kaybetti. Hükümet ise muhalifleri suçluyor ve direnişçilerin saldırısı sonucunda Sahnay bölgesinde altı askerin öldüğünü iddia ediyor.
Bunun yanı sıra ajanslar Humus bölgesinde bir ailenin saldırı sonucunda hayatını kaybettiğini duyurdu. Ölenlerin içerisinde 1-9 yaş arasında sekiz çocuk da bulunuyor. İnternet sitelerinde bu kanlı olayın videoları bulunuyor. Muhalifler öldürülenlerin Sünni Müslüman olduğuna dikkat çekiyor. Suriye'de yaşanan iç savaş din savaşına dönüşebilir. Bu ise durumun daha da zorlaşması ile sonuçlanacağı anlamına geliyor.
Taraflar yaşanan olaylardan birbirlerini sorumlu tutuyor. Hama'da Hıristiyan rahip Vasilius Nassara'nın kim tarafından öldürüldüğü ise bilinmiyor. Hükümet yanlısı basın organları onun muhalifler tarafından öldürüldüğünü, muhalifler ise ordu tarafından öldürüldüğünü iddia ediyor. "Kızıl haç" yardım teşkilatının bölge başkanı Abdurrezzak Cbero'nun İdlib şehrinde öldürülmesinden sonra da benzer suçlamalar gündeme gelmişti.
Bugünlerde Moskova'yı ziyaret eden Lübnan Sosyalist Gelişim Partisi lideri Valid Canbolat şu anki en önemli hedefin Suriye'de iç savaşın önlenmesi olduğunu belirtti. Suriye ile sınırda yerleşen Lübnan'ın kendisi de ağır bir iç savaş dönemi geçirdi. 1970'li yılların ortalarında başlayan savaş 25 yıl devam etmişti. Canbolat Suriye'de siyasi çözümün bulunabileceğini, bunun için Arap Birliği'nin teklifinin değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Dışişleri Bakanı Lavrov ile görüşmesi sırasında da benzer açıklamalarda bulundu. Canbolat'a göre Suriye Başkanı Esad'ın istifa etmesi durumunda yabancı askerlerin bölgeye müdahale seçeneği de ortadan kalkmış olacak.
Moskova yetkilileri ise Esad rejiminin varlığını devam ettirmesinin sorunu çözeceğini düşünüyor. Rusya uluslararası arenada işbirliği yaptığı devletlerin Suriye yaptırım konusunda çalışmalarına devam etmesi gerektiğini öne sürüyor. ABD'de bulunan Rus delege heyetinin başkanı Vitaliy Çurkin'e göre şu ana kadar hazırlanan Suriye yaptırımları Kremlin Sarayı tarafından kesinlikle kabul edilmeyecek.
Dünya Bülteni için İbrahim Ali tarafından tercüme edilmiştir.