11 yaşına geldiğimde babam kız kardeşimle bana ülkenin başkentini gösterme vaktinin geldiğine karar verdi. O yolculuğa dair hayal meyal hatırladıklarım var: Aşırı sıcak, Beyaz Saray’ın geniş bahçeleri, Jefferson anıtı. Baltimore’dan 1. karayoluna çıktığımızı da hatırlıyorum. ‘Siyahlar’ yazılı bir tabelayı ilk kez o yolda görmüştüm; sanırım bir pansiyonun üzerinde yazıyordu. 1952 senesiydi ve ABD bir apartheid ülkesiydi. Bunları Cumhuriyetçi Sarah Palin vesilesiyle hatırladım. Söylenenlere bakılırsa Palin yeni kitabında ABD başkanının eşi Michelle Obama’ya 2008 kampanyası sırasında sarf ettiği tartışma yaratan sözlerinden dolayı verip veriştiriyor. Michelle Obama o günlerde, “Yetişkinlik hayatımda ilk defa ülkemle gurur duyuyorum, çünkü umudun nihayet geri döndüğünü hissediyorum” demiş, Cumhuriyetçiler de derhal üzerine çullanmıştı. İlk açıklamalardan biri o dönem Cumhuriyetçilerin başkan adayı olan John McCain’in eşi Cindy McCain’den, “Ülkemle her zaman gurur duydum ve duyacağım” sözleriyle gelmişti. Faullü ucuz sözlerdi bunlar, fakat başkanlık koltuğu için yarışan kocasının yardımcılığına Palin’i aday göstermesinden sonra Palin’den de art arda faullü laflar gelecekti.
Morgda bile ayrı yer
Michelle Obama hiç vakit geçirmeden kendisini izah etti. Gurur duyduğu şey, önseçimlerdeki katılım oranıydı; çok sayıda genç insanın sandığa katılmasından vs. gurur duymuştu. Newsweek’te ufuk açıcı yazılar yazan Evan Thomas ise onun başka bir şey söylediğini düşünüyordu (ben de öyle düşünüyordum). Thomas, Michelle Obama’nıh Princeton Üniversitesi’ndeki ‘Princeton’da Eğitim Gören Siyahlar ve Siyah Topluluğu’ başlıklı bitirme tezini didik didik etti; o tezden ‘siyahlığının hiç olmadığı kadar farkına varan’ veya vardırılan genç bir kadın yansıyordu. Bu ırkçı bir ifade değildi. Bu, gerçeğin ifade edilmesiydi.
Palin ve birçok başka insanın bu gerçeği, aslında Amerikan tarihinin pek çok gerçeğini idrak edememesi dehşet verici. Obama ailesinin tarihini ve Michelle’in örneğinde atalarının, sözgelimi baba tarafından Güney Carolinalı büyükbüyükbabası Jim Robinson’ın köle olmasını anlayabildiklerine dair en ufak bir işaret vermiyorlar. Bu insanlar azat edildikten sonra bile karın tokluğuna çalışmaya, ikinci sınıf vatandaş muamelesine, Güney’in büyük bölümünde oy kullanma yasağına tabi tutuldu; Kuzey’e gidip oy kullanmaları engellendi, ayrı okullara, restoranlara, kiliselere, otellere gitmek, tren istasyonlarında ayrı salonlarda beklemek, otobüslerin arka koltuklarına oturmak, yolun diğer tarafından yürümek, morglarda ayrı yere konmak, mezarlıklarda ayrı yere gömülmek zorunda bırakıldılar. Beyazlar, eğer ellerinden gelseydi, onları cennette de ayrı bir yere koyardı.
Siyahlara zulmeden, onları hapseden yasalar çıkaran ve gerçek veya uydurma suçlarla onları asan, özgürlük talep ettiklerinde sopayı sırtlarında kıran ve İç Savaş’ta olduğu gibi Kuzey için savaşırken yakalandıkları takdirde katleden hükümetin ta kendisiydi. Ve buna karşılık Afrikalı Amerikalılar Amerika’nın efsaneleştirilen muhteşemliğine dair tereddüt beyan ettiklerinde ırkçılıkla, bizzat tecrübe ettikleri tarihten, Palin gibilerinin olması gerektiğini düşündüğünden daha fazla acı hatıra devşirimekle suçlanıyorlar.
Palin gibi siyasetçiler ve Glenn Bleck gibi yorumcular niye Afrikalı Amerikalıların kendi tarihlerine karşı cahil olmasında ısrar ediyor? Palin ve Beck gibilerinden açıkça yansıyan cehalete onlar da mı yazılmalı yani? Vaktiyle Amerika’nın iç savaşa tutuşmasına yol açan nahoş bir tarihi kendileri gibi siyahların da canı gönülden benimsemesinde niye ısrar etmek zorunda hissediyorlar? Michelle Obama Princeton’ın yanı sıra Harvard Hukuk Fakültesi mezunu. Afrikalı Amerikalıların tarihini bilmemesi çok düşük bir ihtimal. Sırf Amerika’nın en iyi sayılan okullarından birine gitti diye bütün bu tarihi öylece unutup gitsin mi? Kendisine verilenlere minnettar olup gerisini boş mu versin? Cindy McCain’den daha minnettar olması niye gereksin ki?
Bozayılarla daha ilgili
Sarah Palin başkanlığa aday olabileceğini söyleyip duruyor. Fakat başkanlık için yeterli değil - sadece saymakla bitmeyecek malum nedenler yüzünden değil, ülkeyi bilmediği ve tanımadığı için de yetersiz. Palin siyah Amerika’nın veya Hispanik Amerika’nın başkanı olamaz. Bozayılar hakkında, Afrikalı Amerikalılardan daha çok şey biliyor ve şu açık ki, ilkine ikincisinden daha çok ilgi duyuyor. Telefonu kaldırıp Michelle Obama’ya söyledikleriyle ne kastettiğini sormayı bir kez olsun düşündü mü? Michelle Obama’nın geçmişte neler yaşadığını sormayı aklına getirdi mi? Princeton’da bir siyah olarak eğitim görmek nasıl bir şeydi acaba? Ebeveynleri veya büyükbabası ve büyükannesi için neye benziyordu? Ben Palin’e bir ipucu vereyim. Washington’a doğru arabayla ilerliyor olsalardı, yavaşlar ve ‘siyahlar’ yazan tabelanın orada dururlardı; ve o zamanın rahatsız olan Palinleri öfkeyle kornaya basar ve hışımla yollarına devam ederlerdi.
(23 Kasım 2010)
Kaynak: Radikal