Rusya'da geçen haftanın analizi

 

Geçen hafta Dmitriy Medvedev'in yoğun mesai harcamasıyla akıllarda kaldı. Başbakan iş adamlarıyla da görüştü, gazilerle de fikir alış verişinde bulundu. Ancak Putin-Medvedev ikilsinin beraber hareket etmeleri kendini göstermiş oldu. 
 
Geleceği düşünmek, eskiden olanları da unutmamak gerekir. Rus devlet adamlarının bu hafta tarihin seyrini tekrar gözden geçirmeleri için önemli fırsatları oldu. Bunlardan en önemlisi hiç kuşkusuz Volgograd'ın Hitler'in ordusunun kuşatmasından kurtarılmasının altmış beşinci yıldönümü idi. Medvedev, ölenlerin önünde baş eğmek ve iki yüz günlük amansız savaştan sonra hayatta kalmayı başaran insanlara teşekkür etmek için Volga nehrinin sahilindeki kenti ziyarete gitti.

Rusya'nın Başbakanı Dmitriy Medvedev katılmış olduğu resmi törende şunları söyledi: "Şayet Volgograd savaşını kazanmasaydık, diğer savaşları da kazanamazdık. Ayrıca hepimiz anlıyoruz ki netice bu şekilde olmasaydı ne bizim sizinle ortak vatanımız ne de Avrupa kurtarılamazdı." 
 
Cumhurbaşkanı ve başbakan Novoçerkask'ı ziyaretleri sırasında da eskiyi hatırladılar. Elbette ki, yakın tarihimiz her zaman kahramanlıklarla dolu değildir. 1962 yılının Haziran ayında işçiler kurşuna dizildiler. Bu trajik tarihimizin hatırasına anıt da diktik. İşçilerin öldürülmelerinin sebeplerini de hatırlıyoruz. Onlar fiyatların yükselmesini ve gıdanın yetersizliğini protesto etmek için bir araya geldiler. Ancak büyük bir vahşetle onlarcası öldürüldü ve yüzlercesi de yaralandı. Halkın bu sivil gösterisi partinin emriyle makineli tüfeklerden açılan ateş sonucu durduruldu.  
Putin ve Medvedev'ın Don eyaletine ziyaretlerinin maksadı mahalli idarelerin yönetim şekli hakkında değerlendirmelerde bulunmaktı. Bölgeler sürekli merkezin denetimi altında değil kendi içlerinde sorunlarını nasıl çözebilirler? Bu konunun tartışılacağı yer olarak da "Tihiy Don" eyaletinin seçilmesi oldukça isabetli oldu.


Özgürlük sevgisi burada küçük yaşlardan çocuklara aşılanmaktadır. Kadet1 yatılı okullarında gençler hızlı büyüyorlar. Ancak özgürlüğün sınırsız olmadığı da onlara öğretilmektedir. Geleceğin 'kazak'2 subayları şunun kesin biliyorlardır ki halkın çıkarları kendi çıkarlarından her zaman daha önemlidir ve 'inançsız' yaşayarak provaslav Don eyaletinde hiç bir şey hal edilemez.

Okul öncesi ve okul sırasında çocukların eğitilmesine dair hangi sistemin uygulanması meselesi "Sovet"'in (yerel meclis) toplantısında ele alındı. Çünkü devletin eğitime yatırım yapması milli bir stratejidir. Nitekim RF (Rusya Federesyonu) başkanı Vladimir Putin de meseleye benzer perespektifden yaklaştı:  

"Önemli olan yakın ve orta vadede ülkemizin ekonomisini rekabet esasına uygun düzenlemektir. Ancak unutulmaması gerekir ki ekonominin geliştirilmesinin en önemli yolu insana yani eğitim ve sağlığa yapılan yatırımdır. 
RF'nin başbakanı Dmitriy Medvedev: " Biz ülkede eğitime ciddi yatırımlar yapmaktayız. Gelin düşünelim: 2008-2009 yılında ülkemizde eğitime yapılan yatırımın üç trilyon ruble3'den fazla olmasına karar verildi. Beş sene öncesinde bunu hayal bile edemezdik." 
Dmitriy Medvedev sözlerine şöyle devam etti: " Ekonominin yenilenmesine dair yürütülen program, bilindiği üzere 2020 yılına kadar yeni devlet konsepti tarafından desteklenmektedir. Bu gün ülkemize yatırım yapan yerli ve yabancı yatırımcıları ilgilendiren konu ekonomik politikanın öncelikleri ve onun önceden tahmin edilebilirliğidir.  
Daha sonra Krasnodarda'ki ekonomi forumuna katılan Medvedev bu konudaki fikirlerine şöyle devam ediyor: " Yatırımcıların Rusya'ya 'devlet kapitalizminin yeniden gelmesine dair endişeleri hiç bir temele dayanmamaktadır. Devletin etkisini his ettirmesi gereken yer, milli sermayenin dünya pazarında desteklenmesidir. Buna, onları yabancı şirketleri almayı teşvik etmek de dahildir."

Medvedev bu toplantıda önemli bir meseleye daha temas etti: "Bu gün bizde teknolojik yenilenme aslında yabancı markalı otomobillerin ve parçalarının alınması şeklinde yapılmaktadır. Bu şimdilik böyledir. Muhtemelen bu objektif bir eğilimdir. Ancak geleceğe dönük bizim hedefimizin bu türlü teknolojik bağımlılıklardan kurtulmak olması gerekir. Burada önemli bir faktör daha vardır. Elbette sizin de zaten yaptığınız yerli üretimin geliştirilmesi dışında yabancı şirketlerin de satın alınması gerekir."

Putin FSB'nin4 keşif birimlerinin işçileriyle yapmış olduğu toplantıda Putin de aynı meseleye temas etti: "Yerli yatırımcıların şirketlerinin yurt dışında desteklenmesi şarttır. Bu sadece kurallarına uygun oynanan oyunlarla ve ekonomiyle sınırlı değildir. Aynı zamanda bizim iç işlerimize karışmak isteyenler hakkında da zamanında bilgi elde etmemiz şarttır. Bu yöndeki çabalarımızı artırmamız gerekmektedir. Bizim ülkemiz bağımsızdır ve biz kimseye dışarıdan seçim sürecine müdahil olmağa müsaade etmeyiz. 

Ülkenin güvenliği konusu bu hafta Kremlin'de de tartışıldı. Ancak mevzu çevre güvenliği idi. Resmi kaynaklar çevrenin korunmasına yönelik ödeneklerin de miktarının arttırıldığını duyurdu.   
 
Devlet başkanı Putin: "Son yıllar toksit atıklarının miktarı ülke VVP5'sinin standartlarının iki katından fazladır. Gıda ürünlerinin kalitesi demografik potansiyelin gelişmesini ve insanımızın sağlığını direkt etkilemektedir. Netice itibariyle bizim bu meseleye vereceğimiz önem şimdiki ve gelecek nesillerimize vereceğimiz önemin göstergesidir."  
 
Ekonomik yenilenme demek zaten kaliteli üretim sağlamak demektir. Bunun peşinden yarınlar gelecektir. Bunun için ülkemizde sağlıksız üretim yapan herkesi kapsayan hukuksal düzenlemelerin yapılması ve onlara karşı en sert tedbirlerin alınması şarttır. Maalesef bu gün Rusya'da yasaların ön gördüğü cezaları ödemek kaliteli üretim yapmaktan daha ucuzdur.

Nitekim Başbakan Dmitriy Medvedev de bu konuda gerçekleri yansıtan objektif açıklamalar yaptı: " Bu tür kanun dışı eylemlerin miktarı 2000 – 2006 yıllarını temel alırsak her sene 3,5 kat arttığını görürüz. Çünkü korkulacak bir şey yoktur, nasıl olsa ödenilecek ceza sadece birkaç kuruştur. Ancak onlardan talep olunan standartlarsa bundan yüz kat daha fazla yatırım yapmalarını gerekmektedir."

Şayet önlem alınmazsa neler olacağını tahmin etmek o kadar da zor değildir. Yakında yurt dışında ekolojik standartlara uymadığı için rus mallarını 'boykot' edeceklerdir. Yerli 'patron'ların üzerinde düşünmeleri gereken çok şey var.  

Şayet genel olarak geçen haftaya bakarsak ülke yönetiminin üst kademesinde bulunan insanların öncelik verdiği konular arasında yine de eğitim, sağlık, çevre ve ekonomi olduğunu söyleyebiliriz. Onları çözüme kavuşturmadan geleceğe dair projeler üretmeğin hiç bir faydası olmaz. Kremlin'deki kaynaklara güvenirsek bu tür projelerin olduğunu ve yakında onların önümüze geleceğini söyleyebiliriz. 

Bu makale Rusça aslından İbrahim Ali tarafından Dünya Bülteni için tercüme edilmiştir.