Ortadoğu'ya endişe hâkim

Türkiye, İran ve Suriye birçok açıdan güçlü konumlarda bulunsalar da, bölgenin saatli bombaya benzer hali hepsini endişelendiriyor

Ortadoğu'da uçaktan indiğinizde, sizi gerginliğin ve endişenin kokusu karşılar.
Uluslararası sınırlar artık öncelikli tehlike kaynağı değil. İç temas hatları ilk sıraya yerleşti. Ülkeler, sanki yaklaşan fırtınayla sözleşmiş gibi gergin. Güvenlik sübaplarının yokluğunda, çatışmalar sınırlar geçiyor. Korkunun kokusu... Küçük devletler komşularının iştahlarından korkuyor; büyük devletler kendilerinden büyük devletlerden korkuyor; fiyatların yükselmesi ve sübvansiyonların kalkması hükümetleri yiyip bitiriyor; halk, ulusal marşta söylendiği birleşik olmadığını anladı; parçalanma ve intihar operasyonuna katılmak için ölümcül fırsatlar bekleyen bir 'adalar grubu' olduğunu keşfetti. Derin ve nihai bir parçalanma kokusu bu. Devletler endişeli çünkü tek renk değiller. Endişe, sakinlerinin özellikleri uyuşmayan her evi vuruyor.
İran'ın güçlü olduğunu söylemek mümkün. Çöküşten endişelenmeksizin cumhurbaşkanını değiştirebilir. Güleryüzlü bir başkanın yerine yumruğunu sallayan bir lider dönemi açabilir ve yine de ülkede hiçbir şey değişmeyebilir. Fakat İran'da hem güç, hem endişe artıyor.
Enerji fiyatlarının artışı İran'a cephanesi ve politikaları için altın bir imkân sağladı. Bölgede kapsamlı saldırısını sürdürme gücünü ikiye katladı; öteki tarafın karışıklıklarından yararlanarak ilerleme kaydetme imkânı verdi. Fakat güçlü İran aynı zamanda endişeli de.
Mahmud Ahmedinecad ateşli açıklamalar yapıyor. Kendisine karşı girişilecek bir maceranın ağır bedelini 'Büyük Şeytan'a hatırlatıyor. 'İğrenç tümör' İsrail'e haritadan silinmesinin kaçınılmazlığını hatırlatıyor. Fakat güçlü İran endişeli de. Savaşın eşiğinde ve ateşin kenarında oynuyor. Amerikan askeri gücü, böyle bir karar için uygun şartlar sağlanırsa, İran'ı onlarca yıl geriye götürebilir. İran'ın yeni bölgesel rolünün rakiplerince tanınması gerekiyor. Böyle bir tanımanın yokluğunda, kazanımları tehdit edilecek ve sorgulanacak.
Hizbullah güçlü. Hiçbir iç güç onu silahsızlandıramaz. Hiçbir dış güç de böylesine pahalı bir rolü oynamaya gönüllü değil. Kendi mezhebindeki halk desteği ezici. Cephanesininse Lübnan tarihinde benzeri yok. Bu güçlü Hizbullah da endişeli. 1701 sayılı BM kararı güney cephesini elinden aldı. Şeba Çiftlikleri'nin geri verilmesi cephaneliğe ihtiyacı olup olmadığına yönelik haklı sorular yaratır. Mezhepçilik rüzgârı da bölgedeki güvenililiğini azalttı.

Ortadoğu böyle bir yer...
Suriye güçlü. Rejimi tehdit altında değil. İran'la koalisyonunun kökleri derin. Türkiye'yle ilişkileri güçlü. Irak'taki hesapları yerindeydi. Bazı kozlar kazandı, bazılarını kaybetti. Fakat hem güçlü, hem endişeli. Türkiye kanalıyla İsrail'le dolaylı görüşmelerin ilan edilmesi, bir endişeyi hafifletme çabası. Suriye, askıdaki dosyaların tehlikelerini ortadan kaldırmak için ABD ve Batı'yla ilişkilerini doğallaştırmaya ihtiyaç duyuyor.

Aynı şey Türkiye için de söylenebilir; hem güçlü, hem de bölgesel ve iç sebeplerden dolayı endişeli. Hamas da kendi kampında güçlü, ancak tecridden endişe duyuyor ve hiçbir çözüme sahip değil. Burası Ortadoğu. Çözülme, tüketme ve doğum mevsimi birçok uzun savaşı gerektirebilir.

Kaynak: Radikal