Acaba İsrail 1967'den bu yana Ortadoğu'da devam eden hâkimiyetini sürdürebilir mi? Bu hâkimiyetin geleceğini dört etken belirleyecek. İlki İsrail'in Lübnan savaşında sarsılan caydırıcılığını yeniden tesis
etme gücü. İsrail Gazze'de aşırı güç kullanarak 'heybet'ini tekrar kazanmaya çalıştı ama yetersiz kaldı. İsrail'in askeri saldırıları siyasi hedefleri gerçekleştirmezken, Hizbullah güç dengelerini dayatmayı sürdürüyor.
İkincisi, İran'la cepheleşmenin sonucu. Bu ihtilaf İran'ın yenilgisiyle mi, yoksa İran'ın bölgesel rolünün tanındığı bir zafer elde etmesiyle mi sonuçlanacak? Üçüncü etkense, Türkiye'nin bölgesel rolünün geleceği. Bu geleceği, Ortadoğu ve İslam'a sırt çevirmeyi sürdürmek isteyen Atatürkçülük'le, Osmanlı rolünü bu kez imparatorluk olmadan 'yumuşak güç'le kazanmaya çalışan yeni Osmanlıcılık arasındaki çekişme belirleyecek. Dördüncü etkense Mısır'la ilgili: Acaba bu bölgesel güç Ortadoğu'nun yeni temeller üzerinde yeniden inşası yönündeki çalışmalar sürerken şu anki gibi sınırlı ve zayıf kalmayı kabul edecek mi?
'İsrail imparatorluğu'nun geleceği aynı zamanda, ekonomik krizin sonuçları ışığında ABD rolünün yapısına da dayanıyor. Fakat işler nasıl yürürse yürüsün bir gerçek söz konusu. İsrail odaklı tek kutuplu bir Ortadoğu'nun, demografik (500 milyon Müslüman'a karşın 3 milyon Yahudi), ekonomik (savaş maliyeti) ve stratejik (başka bir bölgesel gücün teslim olması için güç kullanımını sürdürmenin zorluğu) gibi nedenlerden ötürü imkânsız olduğu kanıtlanacak. İsrail iki tercihle karşı karşıya: 'Ortadoğu mabedi'ni herkesin başına yıkmak ya da çok kutuplu bir Ortadoğu'yla yaşamak. Bölgede tek kutupluluk amaçlayan projeler birbiri ardına yıkıldı; bunu Britanya, Fransa, Mısır ve Suudi Arabistan denemişti. İsrail projesi de aynı sona yaklaşıyor.
Diğer yandan bu proje her açıdan ABD'ye ihtiyaç duyuyor. Ele alınması gereken konu şu:
İslam dünyasına açılım yapan ABD Başkanı Barack Obama, çoğulcu bir bölgesel sistem kurmak için yeni gelişmelerden yararlanacak mı, yoksa İsrail'in istediği gibi selefi George W. Bush'un 'eksen politikası'nı mı sürdürecek? Obama İsrail'in imkânsız projesine mi batacak, yoksa çoğulculuğun gerçekleriyle mi hareket edecek?
(Birleşik Arap Emirlikleri gazetesi Haliç, 8 Temmuz 2009)
Radikal