ABD ve Rusya ikisinin de başını ağrıtan güvenlik endişelerini çözecek bir anlaşmaya varabilir mi? Doğu-Batı diplomasisinde yoğun bir haftanın ardından, iki ülkenin karşı karşıya olduğu temel soru bu. Bir anlaşma şöyle gelişecektir: ABD Rusya'ya Avrupa'ya füze kalkanı yerleştirme planlarını (bu Moskova'nın tehdit olarak algıladığı ve Başkan Barack Obama'nın kuşkularının olduğu bir program) durdurduğunu söyleyecektir. Karşılığında Rusya İran'ın nükleer programına dair çelişik tutumundan vazgeçecek ve İran'a programı durdurmak zorunda olduklarını söyleyecektir.
Tüm işaretler, ABD'nin bu koşullarda bir anlaşma koparmak istediği yönünde. Amerika'nın amaçlarını anlamak kolay. İran uranyum zenginleştirmede bastırıyor ve nükleer silah için yeterli materyale sahip. Zenginleştirme 2010'a dek sürerse İsrail Natanz'daki nükleer tesise saldırabilir ve bu felakete yol açar. ABD ve Avrupalı müttefikleri İran'a programı durdurması yönündeki uyarılardan sonuç alamadı. Ancak Rusya sopa sallamaya ikna edilebilirse kriz önlenebilir.
Obama İran sorunuyla başetmede sadece Rusya'ya bel bağlamıyor. İran'a yumuşak bir yüz göstermeye de çalışıyor. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton Afganistan'la ilgili bir konferansa İran'ı da davet etti. Bu, ABD'nin mümkün olan yerlerde İran'la çalışmak istediğini ve rejime tamamen karşı olmadıklarını gösteren zekice bir diplomasi. Ancak ABD'nin el uzatması İranlıları uranyum zengileştirmeyi durdurmaya ikna etmek için yeterli olmayabilir. Bu yüzden Rusya'ya bu yönde baskı yapılması önemli. Bu da İran'ı rotasını değiştirmeye ikna edemeyebilir. Ama denemeye değer.
Rusya olumlu yanıt verir mi? Putin-Medvedev ikili yönetiminin tahmin edilemezliği göz önüne alınırsa, bu konuda bir şey söyleyemeyiz. Obama Rusya'nın güvenlik endişelerini giderme yolunu izleyecek.
ABD NATO'nun Gürcistan ve Ukrayna'ya derhal genişlemesi planlarından vazgeçti. ABD, Moskova'nın Gürcistan'daki eylemlerine dair derin kuşkulara rağmen, NATO'nun Rusya'yla yeniden temas kurmasına da yeşil ışık yaktı. Füze kalkanı konusunda uzlaşmaya hazır. Top Rusya'da. Dünyanın Putin'in gerçekten büyük sorunları çözme peşindeki bir yetişkin olup olmadığını... (Başyazı, 6 Mart 2009)
Kaynak: Radikal