Irak ve Afganistan'da insan haklarının ihlal edilmesine göz yuman Bush yönetimi yetkilileri uluslararası bir mahkeme önünde hesap vermeli.
BM'nin İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ni ilan etmesinin üzerinden 60 yıl geçmesinin ardından, insan hakları vahim durumda. ABD'de Kongre'ye bağlı bir komisyonun yaptığı soruşturma sayesinde üst düzey Amerikalı yetkililerin onayladığı politikalar doğrultusunda savaş ihlalleri yapıldığının ortaya çıkması sonrası, Uluslararası Af Örgütü ABD'nin liderliğini yaptığı teröre karşı savaşın yol açtığı ihlaller üzerine kapsamlı soruşturma açılması çağrısı yaptı.
Bush yönetiminin Irak ve Afganistan'daki insan hakları ihlallerini ispatlamak için Kongre'nin veya bir başkasının soruşturma komisyonuna ihtiyaç yok. Zira Amerikan güçlerinin Ebu Garip cezaevinde yaptıkları, fotoğraflar ve tanıklıklarla belgelenmiş işkenceler ve yüzlerce masum insanın haklarında belirli bir suçlama getirilmeksizin yedi yıldan uzun süredir Küba'daki Guanatanamo üssünde tutulması, terörle savaşa katılmasının yanı sıra bizzat kendisinin oluşturduğu sözleşmeleri ihlal eden uygulamalara sessiz kalan Batı demokrasisi için utanç lekesi oluşturmakta.
Ebu Garip'de her şey ortada
İnsan hakları, bizzat ABD başkanı Bush'un onayı ve eski savunma bakanı Donald Rumsfeld'in doğrudan emirleriyle ihlal edildi. Ebu Garip'deki işkencelere katılan Amerikalılar, doğrudan liderlerinin emirlerini yerine getirdiklerini itiraf etti. Dolayısıyla sorulması gereken soru şu: Yeni ABD yönetimi kapsamlı soruşturmayla bu ihlaller dosyasını açacak mı?
Bir diğer soruysa, Tony Blair hükümetinin Britanya'da kurduğu ve haklarında 'ülkenin ulusal güvenliğini tehdit ettikleri'?dışında açık bir suçlama getirilmeksizin birçok İslamcı'nın tutulduğu 'küçük Guantanamo' kampıyla ilgili. Başsavcının elinde, bazı tutukluların Afganistan'da faaliyet gösteren mücahitler olması ve Kaide lideriyle 'bağlantıları' bulunması dışında ispat edilmiş hiçbir kanıt yok.
Esasında, en büyük insan hakları ihlali teröre karşı savaş. Çünkü bu savaş Irak ve Afganistan'da 1 milyondan fazla ölü bıraktı, gerek ülke içinde gerekse de komşu ülkelerde 5 milyondan fazla Iraklı ve Afgan'ı evinden etti.
Terörle savaş özellikle de Irak bağlamında ahlak ve hukuk dışı olmasının yanı sıra, Amerikan küstahlığını en iğrenç biçimde somutlaştırdı. Bu küstahlık uluslararası yasaları ve BM'yi hiçe sayıyor.
Bu ihlallere sadece kanıt ortaya koyan ve kınayan raporlarla yanıt verilmesi yeterli değil. Bilgi ve deneyimleriyle tanınan yargıçlar uluslararası bir soruşturma başlatmalı, başta Bush, Blair, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve Rumsfeld'in yanı sıra, onların projelerine onay vererek, meşrulaştırarak veya sessiz kalarak işbirliği yapan bütün Iraklı ve Afgan yetkililer de dahil ihlallere adı karışan herkes adaletin önüne çıkarılmalı.
İnsan hakları ihlallerinin kurbanlarının hakları ancak, savaş suçlularının sanık sandalyesine oturtulması ve uluslararası mahkemeye çıkarılmasıyla korunur.
(Londra'da Arapça yayımlanan Kuds ül Arabi gazetesi, başyazı, 13 Aralık 2008)
Kaynak: Radikal