ABD Başkanı Barack Obama seçim kampanyası sırasında, selefi George W. Bush'un iki dönemi boyunca yeni muhafazakâr politikalar tarafından derinleştirilen medeniyet kopukluğunu sona erdirmek için bir İslam dünyası başkentinde konuşmak istediğini açıklamıştı.
O günden bu yana Obama'nın tarihi konuşması için hangi ülkeyi seçeceği konusunda birçok tahmin yapıldı, Ankara, Cakarta ve Kahire'nin adı geçti. Birkaç güç önceyse, ABD başkanının İslam dünyasına 4 Haziran'da sesleneceği başkent olarak Kahire'yi seçtiği netleşti.
Kahire'nin seçilmesi birçokları için sürpriz oldu. Sürprizin sebebi 30 yıllık Mısır-Amerikan ilişkilerinde Bush yönetimi sırasında kopukluğa yol açan gerginliğin yanı sıra, Mısır'da demokrasinin ve insan haklarının kötü siciliydi.
Obama'nın niye Mısır'ı seçtiği belli
Ne var ki Obama'nın seçimi, başkanın hem müttefikleri hem düşmanları için 'elektrik şokları' düşüncesine dayanan kişiliğiyle uyumlu siyasi ve stratejik zekâsını yansıtıyor. Kahire'nin seçilmesinin sembolik boyutları
bir yana, bu tercih Obama yönetimine çok sayıda siyasi ve stratejik kazanım getirecek.
Öncelikle, Obama konuşmasını Ortadoğu'daki yeni Amerikan politikasını uygulamada eksen bir ülkede yapacak; ayrıca Mısır Arap-İsrail çekişmesi, İran, Suriye ve Sudan gibi bölgedeki sıcak dosyaları soğutmaya çalışan bir ülke. İkincisi, bu ziyaret Amerikan müttefiki Mısır için güçlü bir manevi destek teşkil ediyor; aynı zamanda İran, Suriye, Hizbullah ve Hamas'ın temsil ettiği direniş ekseniyle mücadelede 'ılımlı' olarak bilinen kesimi de güçlendirecektir. Üçüncüsü, Mısır bölgesel nüfuzunun gerilemesine rağmen hâlâ bölgedeki esaslı güçlerden biri. Dördüncüsü, Kahire'nin seçilmesi Türkiye ve Pakistan'la olduğu gibi 'müttefiklerin yeni görevlerde kullanılmasına' dayanan Obama stratejisinin harfiyen uygulanmasıdır.
İlişkileri düzeltme 'hediyesi'
Kahire'nin Obama yönetiminin İsraillilerle barış için önereceği planın gündeme taşınmasında merkezi bir rol oynaması uzak ihtimal değil. ABD, Arap-İsrail çekişmesinde ve özelikle de Filistin dosyasında Mısır'ın güçlü varlığından yararlanabilir. Kahire'nin seçilmesi İslam dünyasıyla ilişkileri düzeltme mesajına da büyük bir sembolik güç kazandırır. Obama alışılmış pragmatistliğiyle, Kahire'nin ilişkileri onarma eğilimine olumlu karşılık verdi. Dolayısıyla Kahire'nin seçilmesi ilişkileri düzeltme 'hediyesi' oldu.
Obama'nın Kahire'yi tercih etme sürprizi kadar, bu ziyaretten istifade etmek ve ülkelerinin Ortadoğu haritasındaki konumunu tekrar kazanmak için Mısırlıların omuzlarında büyük bir sorumluluk bulunuyor. Bu bağlamda ziyarete bölgedeki rakip ve düşmanlara karşı manevi bir zafer olarak bakılması ve benzer konularda yapıldığı gibi medyanın pervasızca kullanılması kötü bir yaklaşım olacaktır.
Ziyaretin Mısır-Arap ve Mısır-bölge ilişkilerini düzeltme yönünde kullanılması gerekir. Mısırlıların Obama'nın emellerini ele alırken ve bölgedeki çıkarlarına hizmet için işleve koyarken 'Türk deneyiminden' yararlanması gerekir. (Katar gazetesi Arap, 17 Mayıs 2009)
Kaynak: Radikal