ABD'nin Kabil büyükelçisi Karl Eikenberry ve Afganistan'daki eski bir komutan bu hafta Washington güvercinlerinin arasına kedi saldılar. Elçi asker artırılmasına karşı uyarıda bulunuyor, en büyük neden olarak da Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin güvenilir olmamasını gösteriyordu. Bu mesajlaşmalar Obama yönetimi içinde, bir bataklığa benzemeye başlayan durumla ilgili ne yapılabileceğine dair süren ıstıraplı tartışmanın tam kalbine dokunuyor.
Eikenberry temelde haklı.
General Stanley McChrystal'ın isyan bastırma stratejisi tutarlı olsa da başarma arzusundan uzak. Daha fazla askerin yanı sıra ABD'deki siyasi takvimin ve müttefiklerde giderek zayıflayan kamuoyu desteğinin kaldıramayacağı kadar uzun bir süre gerektiriyor. ABD ve NATO'nun yeteri kadar güçlü olduğuna inanan pek az. Hiçbir lider de neden orada olduğumuza ve kayıpların niye sürekli arttığına dair ikna edici bir mesaj veremiyor.
Kaide orada değil, Pakistan'da. Ve yine de basitçe çekip gidemeyiz. Bunun başlıca sebebi ülkenin Taliban'ın eline geçecek olması değil. Muhtemelen, Sovyetler kovulduktan sonra 1990'ların ortasında baş gösteren aşiret ve etnik temelli çatışmalara dönülecek.
Mevcut ayaklanmayı Taliban şemsiyesi altında algılamak yönünde bir eğilim olsa da, farklı aşiretlere dayalı bir Peştun ayaklanması da söz konusu. Afganistan feodal olduğu kadar bölünmüş bir ülke. Merkezi hükümetten en az yabancı işgalciler kadar nefret ediliyor.
NATO'nun çekip gidemeyecek olmasının esas sebebi, paradoksal bir biçimde Pakistan.
NATO çekilirse Hindistan'ın boşluğu dolduracağı saplantısı içindeki Pakistan kendi topraklarındaki cihatçılara karşı taarruzu durduracaktır. Bütün aktörler bunları bildiği için, Karzai'yle ittifak halinde elde edilecek güç sınırlı. Hileyle tekrar başa gelen yozlaşmış hükümeti yabancıların desteğiyle ayakta durduğu için daha da meşruiyet kaybediyor. Savaşın yükünü sırtlanan Amerikalılar ve Britanyalıların önünde hiçbir iyi seçenek yok.
Kötünün en iyisi, görevi Kabil'den alıp merkezsizleştirmek ve yerel liderleri, güvenlik ve kapasite inşası sağlayan müttefiklerle birlikte yönetimdeki performanslarına göre para almak konusunda rekabete sokmak. Bu bir miktar yeni asker gerektirecektir, fakat Karzai'ye vazgeçilmez olmadığına dair açık bir mesaj gönderecektir. (Başyazı, 13 Kasım 2009)
Kaynak: Radikal