Amerika, Irak'ta savaşın sona erip işgal döneminin başlamasının hemen ardından çok büyük hatalar yaptı. Bush yönetiminin ileri gelenleri ve generallerin çoğunun da kabul ettiği gibi bu hataların en vahimi Irak ordusunun bir kararla lağvedilmesiydi.
Bu kararı alan da Başkan Bush tarafından, emekli General Garner'ın yerine apar-topar tayin edilen Paul Bremer adlı diplomattı.
Bremer'in bu kararının ne kadar vahim bir hata olduğu, Irak'taki direnişin büyük ölçüde bu hatadan kaynaklandığı sonraları anlaşıldı ve bunun sonucunda Bremer gözden düştü, ortalıktan kayboldu.
Gözden düşmeyi bir türlü hazmedemeyen Bremer, geçen yıl hatanın kendinde olmadığını ispatlamak için 417 sayfalık 'Irak'taki Yılları' adlı bir kitabı Malcolm McConnel adlı yazarla birlikte yazdı. Ancak kitap pek ciddiye alınmadı, kendisini aklamaya yetmedi, itibarını yeniden kazandıramadı.
Buna rağmen Bremer kendine göre mücadelesine devam etti, bulduğu her fırsatta kendisini savunmaya çalıştı.
Geçen hafta da yeni çıkan bir kitapta dolayısıyla yine savunmaya geçti. Kitap, Robert Draper'ın yazdığı "Dead Certain" adlı kitap ve içinde yazarın Başkan Bush ile yaptığı bazı röportajlar da var. Bu röportajların birisinde Bush, Bremer'in Irak ordusunun lağvı konusunda aldığı karar ya da en azından asıl planda yer alan Irak ordusunun muhafaza edilmesi yönündeki karardan niye vazgeçildiğinden dolayı şaşırdığı intibaını veriyor.
Bush ayrıca Draper'ın lağv kararını öğrendiğinde nasıl bir tepki gösterdiğini de soruyor ve Bush bu soruya "Evet. Hatırlayamıyorum; ama şöyle söylediğime de eminim: Politika buydu. Ne oldu şimdi?"
İşte Bush'un bu ifadeleri üzerine Bremer, The New York Times gazetesine gönderdiği bir mektupla Irak ordusunun lağvı kararından Başkan Bush'un önceden haberdar olduğu ve böylece aldığı kararın sadece kendi kararı olmadığını söyleyip savunmasını tekrar etmiş bulunuyor.
Ben Bremer'in söz konusu mektubunu okudum ve bu mektupta kendisinin Irak ordusunu lağvetme kararını açık ve net bir şekilde belirten ve bunun için Bush'tan izin talep eden bir ifadesine rastlamadım. Bremer, Bush'a hitaben yazdığı 22 Mayıs 2003 tarihli bu mektubun sadece dördüncü paragrafının son bölümünde Irak yönetimini Baassızlaştırma konusunda aldığı kararını 'Saddam'ın askerî ve istihbarat teşekküllerini lağvetme' yolundaki başka güçlü bir kararın takip edeceğini söylüyor, o kadar.
Bremer bu mektuptaki ifadeleri başka yollarla da savunmaya çalışıyor ve lağv fikrinin bir anda kendi kafasından çıkmadığını, lağv emrinin bir taslağını Pentagon'a gönderdiğini, hatta bunu zamanın Savunma Bakanı Donald Rumsfeld ile de baş başa görüştüğünü söylüyor.
Mektuptaki ifadelerden de anlaşılacağı gibi Irak ordusunun lağv kararı Bremer tarafından açık, net ve kesin sözlerle ifade edilmemiş ve bu da Bush'u şaşırtmış oluyor kısacası.
Mektup ve Bremer'in son açıklamalarıyla ilgili olarak açıklama yapma zorunluluğu ile karşı karşıya kalan Beyaz Saray ise bu konuda şöyle diyor: 'Asıl plana göre Irak ordusuna dokunulmayacaktı. Bu doğru. Bremer lağv kararını açıkladığı zaman Irak ordusunun yeniden bir araya getirip toparlamasının sağlanmasının mümkün olmadığı anlaşıldı ve Başkan da bunu anladı. Başkan Draper'a konuşurken bu konunun planlandığı gibi gerçekleşmediğini kabul etmiş oldu.'
Amerika'yı Irak'ta batağa sokan hataların en vahimi olan lağv kararı işte bu şekilde büyük bir kargaşa içinde alınmış görünüyor. Diğer yandan, Bremer'a cevap veren Genelkurmay Başkanı Orgeneral Pace de Bremer'i yalanlıyor.
Lağv kararı bazılarının her şeyi hesap eden, çok rasyonel davranan, her şeyi bilen bir süper ülke olarak gördükleri Amerika'nın kafasının ne kadar karışık ve şaşkın olduğunu gösteren ibretlik bir vaka velhasıl.
Kaynak: Zaman