Hamas Gazze'yi bırakmaz

Siyasete katılmak için kendine göre ödünler veren Hamas, İsrail veya Fetih'ten karşılık görmediği için Gazze'deki kontrolüne tutunacak.

Hamas Filistin halkının İsrail işgali karşıtı hareketinin bir parçasıdır. Aynı zamanda, Müslüman Kardeşler hareketinin de bir uzantısını oluşturmaktadır. Örgüt bu iki gerçek dikkate alınmadan değerlendirilemez.

Hamas, İran devrimi, milliyetçi hareketlerin gerilemesi ve siyasal İslam'ın yükselmesinin ardından Filistin direnişine destek olmanın önemini kavradı. Kendisini uzun süre Filistin direnişinden uzak tutan örgüt, direnişe ancak Aralık 1987'de ilk intifadanın patlak vermesinin ardından destek vermeye başladı. Hamas'ın 2006 parlamento seçimlerine katılması sonrasında Filistin siyaset sistemine girme çabası başarılı olsaydı, daha büyük bir ulusal unsur haline de gelebilirdi.

Hamas'ın özelliklerini anlamak için, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) çerçevesinden çıktığını ve misyonunun FKÖ'ye katılmak olmadığını bilmek gerek. Hamas'ın düşüncesinde ve siyasetinde ikinci intifada sonrasında stratejik bir dönüşüm yaşandı. Örgüt reddetmesine rağmen, Oslo Anlaşması'nın kaçınılmaz bir siyasi gerçeklik haline geldiğini anladı.
Hamas Filistin siyasi sistemine katılmaya hazırlanmak için tutum ve programlarında şu değişiklikleri gerçekleştirdi: İsrail'le uzun süreli ateşkes karşılığı 1967 sınırları içinde bir Filistin devleti kurulmasına onay vermesi; Mahmud Abbas hükümetinin 2003'te kurulması sürecinde İsrail'le ateşkese onay vermesi; ateşkesi 2005 ve 2008'de defalarca yenilemesi. Örgüt kendisini boykot eden ve Oslo şartlarından biri olarak feshedilmesi çağrısı yapan Filistin Yönetimi'ne de katıldı. 2006'da da ulusal uzlaşı belgesini onayladı. Sonrasındaysa, Abbas ve FKÖ anlaşmanın halk oylamasına sunulması şartıyla Filistin halkı adına müzakerelere katılmakla yetkilendirildi.

Hamas, 2006 seçimi sonrası kurduğu hükümetin programında ve 2007'de ulusal birlik hükümetine katılımında, FKÖ'nün İsrail'le imzaladığı anlaşmalara saygı göstereceğini teyit etti. Birlik hükümetine katılmayı onayladı ve parlamentoda çoğunluğa söhip olmasına rağmen önemli bakanlıklarda ısrarcı olmadı.

Fakat örgüt karşılığında, İsrail, ABD ve uluslararası topluma yönelik ılımlılığını cesaretlendiren girişimler bulamadı. Bunun yerine önce kendi hükümetine ve ardından ulusal birlik hükümetine ambargo dayatıldı, bakanlıkların ve güvenlik organlarının Fetih'e bağlılıkları nedeniyle şoka uğradı. Bu durum Gazze'de askeri müdahalenin yanı sıra siyasi ve coğrafi bölünmeye yol açtı. İki başkana, iki parlamentoya ve iki yönetime sebep oldu.

Hamas Fetih'le diyalog kurmak için şartlar koşuyor, çünkü şu an uzlaşının çıkarına olmayacağını düşünüyor. Hamas'a göre bu uzlaşı esir değişimi anlaşmasının tamamlanması, Barack Obama'nın görevine başlaması, İsrail seçiminin yapılması, Fetih kongresinin sonlanması ve Suriye-İsrail müzakereleri sürecinin görülmesi gibi bazı gelişmelerden sonra gerçekleşmesi kendisi için daha iyi olacak.

Hamas Filistin Yönetimi'ne tam katılımını garanti etmeden Gazze'deki kontrolünü bırakmaya istekli değil. Gazze Batı Şeria'dan avantajlı; özellikle de Batı Şeria işgal altındayken ve İsrail temel aktörken... Tel Aviv, Hamas'ın Batı Şeria'yı ele geçirmesine ve kendi şartlarını yerine getirmeden Filistin Yönetimi'ne Fetih'le birlikte katılımına izin vermez. (Londra'da Arapça yayımlanan Hayat gazetesi, 17 Aralık)

Kaynak: Radikal