Karneyle ekmek dönemi ne zaman başladı, ne zaman bitti?
79 yıl önce bugün ekmek karneye bağlandı ve karnelerin halka dağıtılmasıyla birlikte karneyle ekmek dönemi de başlamış oldu.
II. Dünya Savaşı sırasında Türkiye’de yürürlükte olan ekmek karnesi uygulaması, ithalatın durması ve Türkiye’nin savaşa girme ihtimali gibi nedenlerle hayata geçirildi.
II. Dünya Savaşı bittikten yaklaşık 1 yıl sonra son verilen ekmek karnesi uygulaması kapsamında yetişkin, çocuk veya ağır işçi olma durumuna göre bir kişi için verilen günlük ekmek miktarı değişiklik gösteriyordu.
Karneyle ekmek dönemine giden yol, uygulama ve sonrasına ilişkin kronolojik sıra şöyle:
14 Şubat 1941: Savaşa girme ihtimali, yaşanan kıtlık gibi nedenlerle tahıl stoklarına hükümet çıkarılan kararnameyle el koydu,
18 Şubat 1941: Buğday ithalatı yapılamayınca, ekmekler çavdar ve arpa karışımlarıyla üretildi,
10 Aralık 1941: Buğday ekimine teşvik için buğday tohumu fiyatları artırıldı,
14 Ocak 1942: Ekmek karnesi ilk olarak İstanbul’da uygulandı. Kişi başına günlük istihkak şöyle belirlendi:
7 yaşından küçük çocuklar için çeyrek ekmek (187,5 gram),
7 yaş üstü için yarım ekmek (375 gram),
ağır çalışan işçiler için tam ekmek (750 gram),
17 Ocak 1942: Ekmek karnesi Ankara’da uygulanmaya başlandı,
22 Ocak 1942: Ekmek karnesi İzmir’de uygulanmaya başlandı,
Nisan 1942: Yetişkinler için ekmek istihkakı 150 grama düşürüldü,
Haziran 1942: Yetişkinler için ekmek istihkakı 300 grama çıkarıldı,
20 Ekim 1942- Ekmek karneye bağlandı. Karneler dağıtılmaya başlandı.
Eylül 1944: Yetişkinler için ekmek istihkakı 375 grama çıkarıldı,
Ocak 1945: Günlük ekmek istihkakı yetişkinler için 450 gram oldu.
8 Eylül 1946: Ekmek karnesi uygulaması yürürlükten tamamen kaldırıldı.