Cennetteki Tûbâ ağacının ve livaü'l-hamd sancağının 140 yıllık tasvirleri

Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) İslam Ansiklopedisi'nin "Muhammediyye" maddesinin dijital versiyonu, Mevlid-i Nebi Haftası vesilesiyle daha önce yayımlanmamış yeni ve orijinal görsellerle zenginleşti.

2013 yılında 44 cilt olarak baskısı tamamlanan, ardından iki ek cildi yayımlanan, 2014'ten itibaren internet üzerinden ücretsiz erişime açılan ve 2018'den itibaren de bir elektronik ansiklopedi haline gelen TDV İslam Ansiklopedisi, yeni bilgi ve görsellerle güncellenmeye devam ediyor.

Yaklaşık 17 bin madde içeren ansiklopedinin mevcut maddelerinin güncelleneceği ve binlerce yeni maddenin ilave edileceği İkinci Edisyon çalışmaları da başlamış durumda.

Osmanlı dini-tasavvufi kültürünün en önemli kaynaklarından olan ve 15. yüzyılda yaşamış mutasavvıf şair Yazıcıoğlu Mehmed Efendi'nin Hz. Peygamber'in hayatını sade ve akıcı bir üslupla anlattığı, siyer-mevlid türü bir manzum eser olan Muhammediyye'nin müellifine ait el yazması nüshasına ve farklı taşbaskılarına ait görseller TDV İslam Ansiklopedisi tarafından yayımlandı.

Yüzyıllar boyunca elden ele dolaşan eser hakkında TDV İslam Ansiklopedisi’nde yer alan "Muhammediyye" maddesinin dijital versiyonu, bu yıl Mevlid-i Nebi Haftası dolayısıyla yeni ve orijinal görsellerle güncellenerek “islamansiklopedisi.org.tr” adresinde okurların dikkatine sunuldu.

Web sitesindeki görseller arasında Muhammediyye'nin, Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivlerinde bulunan müellif hattı nüshasına ait örnekler de yer alıyor.

Türkiye ve dünya kütüphanelerinde çok sayıda yazma nüshası bulunan Muhammediyye'nin yirmiden fazla taşbaskısından 1800'lü yıllarda Ahmed Rakım Efendi ve Mustafa Rakım Efendi gibi meşhur hattatlarca yazılmış olanlara ait bazı görseller de TDV İslam Ansiklopedisi "Muhammediyye" maddesinde araştırmacıların dikkatine sunuluyor.

Bu görseller arasında 19. yüzyıla ait Kâbe-i muazzama ve Mescid-i Nebevi çizimleri, cennetteki Tuba ağacının ve kıyamet günü Hz. Muhammed ümmetinin altında toplanacağı livaü'l-hamd sancağının tasvirleri dikkat çekiyor.

Ansiklopedinin internet sitesinde Muhammediyye'nin Mustafa Şükri hattıyla el- Hac Halil Taşdestgahı'na ait 1862 tarihli taşbaskısındaki "liva'ül hamd" tasviri de yer aldı.

Sitede ayrıca Seyyid Hüseyin Remzi hattıyla Hocazade Muhammed Rıza Taşdestgahı'na ait 1881 tarihli taşbaskısındaki Kabe-i Muazzama tasvirine de yer verildi.

Seyyid Hüseyin Remzi hattıyla Hocazade Muhammed Rıza Taşdestgahı'na ait 1881 tarihli taşbaskısındaki Mescid-i Nebevi tasviri de mevcut.

Ahmed Rakım Efendi hattı ve Seyyid Ali Efendi tezyinatıyla, Tabhane-i Amire'ye ait 1854 tarihli taşbaskısının ilk sayfası da bulunuyor.

Ahmed Rakım Efendi hattı ve Seyyid Ali Efendi tezyinatıyla Tabhane-i Amire'ye ait 1854 tarihli taşbaskısındaki Tûbâ ağacı tasviri de yer alıyor.

Mustafa Nazif Efendi hattıyla, Matbaa-i Osmaniyye'ye ait 1888 tarihli 3. baskısındaki Medine-i Münevvere tasviri de yer aldı.