İran’ın Buşehr nükleer santraline yakıt verilmeye başlanmasıyla ABD’nin İsrail- Filistin müzakerelerine dönüş için takvim belirlemesinin aynı zamana denk gelmesinin sırrı ne?
1991’de, Madrid Konferansı’nın çözüm amacıyla toplanmasının gizli sebeplerinden biri, İran’ın rolünün artmasından duyulan endişeydi. İran’ın direniş cephesine liderlik etmesi İsrail için tehdit oluşturuyordu. İran İslam Cumhuriyeti’ni tecrit etmek veya devrim ihracının önünü kesmek amacıyla, Arap ülkelerini barış kampına katılmaya ikna etmeye çalışıyorlardı.
Fakat barış sağlanamaması İran’ın çözüm karşıtlarını etrafında toplamasının, silahlanmaya ağırlık vermesinin ve bölgesel rolünü güçlendirmesinin gerekçesi oldu.
Bugünkü ironiyse, İran’da nükleer çağın açılış gününde, Beyaz Saray’ın Filistin’i gündeme taşıması. Zira ABD tarafları müzakereye çağırdı ve Filistin devletinin kurulması için bir yıl süre belirledi. Peki ABD İran’ın nükleer emrivakisini kabullenip bu ülkeyi kuşatmaya almaya mı odaklanacak? Filistin devleti vaadi ABD’nin Irak ve diğer yerlerdeki Arap kayıplarını telafi etme yöntemi mi, yoksa İran kuşatmasına katılmaları için Araplara ‘değerli bir hediye’ sunma yönündeki bir iyi niyet göstergesi mi?
ABD’nin Buşehr başarısını görmezden gelmesinin arkasında süper devletlerin katılımıyla hazırladığı ‘büyük bir anlaşma’ varsa, bu anlaşma Tahran’ın barışçıl nükleer enerji elde etmesini, fakat birçok stratejik yerde rol sahibi olma karşılığında uranyumu askeri amaçlarla zenginleştirmemesini öngörüyor demektir. Peki başkalarının ödemesi gereken fatura ne?
Hiç kuşkusuz, Arapları razı etmek için Filistin’in ‘hediye’ olarak seçilmesi başka yerlerde kaybedileceklerin telafisi anlamına geliyor. Bu devletin kurulması Arap rejimlerini rahatlatacaktır. Fakat ödün vermesi öngörülen İsrail ne yapacak? İsrail İran’ın nükleer devlet olmasını ve bir Filistin devletinin yükünü taşımayı kabul eder mi? İsrail’e daha büyük ceza olur mu? Filistin devletinin kurulması için bir yıl süre belirlendi. İran’ın nükleer güce dönüşmesi için de bir yıl gerekiyor. Bitiş çizgisine önce kim varacak? Amerikan barışı mı, yoksa nükleer İran mı? (Lübnan gazetesi Nehar, 24 Ağustos 2010)
Kaynak: Radikal