Almanya'daki Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü tarafından yayımlanan 2025 yılı Gezegen Sağlık Kontrolü Raporu, gezegenin ekolojik sağlığına dair ciddi uyarılar içeriyor. Raporda, Dünya'nın mevcut durumu ağır hastalıklarla boğuşan bir insan vücuduna benzetildi.
"YOĞUN BAKIMLIK DURUMDA"
Rapora katkıda bulunan bilim insanlarından Boris Sakschewski, gezegenin durumunu şöyle tanımladı: "Vücutta iltihap, kolesterol, karaciğer ve akciğer fonksiyonlarında bozulma gibi birden çok riskli durumun bir araya gelmesi."
GEZEGENSEL SINIRLAR KAVRAMI
Bilim insanları, 2009 yılında Dünya'nın sınırlarını ölçmek amacıyla "gezegensel sınırlar" kavramını tanımladı. Bu sınırların aşılması, Dünya üzerindeki yaşamın sürdürülebilirliğini sağlayan doğal sistemlerin bozulma riskiyle karşı karşıya kalması anlamına geliyor.
YEDİ SINIR AŞILMIŞ DURUMDA
Araştırmalarda toplam dokuz gezegensel sınır tanımlanıyor: Biyosfer, biyojeokimyasal döngüler, yeni maddeler, iklim değişikliği, tatlı su, arazi kullanımı, okyanus asitlenmesi, hava kirliliği ve ozon tabakası.
2009 yılında üç sınır aşılmışken, bu sayı 2015’te dörde, 2023’te altıya yükseldi. 2025 itibarıyla yedi gezegensel sınırın aşılmış olduğu belirtildi.
DOĞAL DENGE BOZULDU
Raporda, türlerin yok oluş hızının ve doğal ekosistem kaybının güvenli sınırların çok ötesine geçtiği vurgulandı. Özellikle büyük ölçekli hayvancılık, sentetik gübre kullanımı, sanayi ve ulaşımda yakıt tüketimi gibi faktörlerin, doğada bulunan azot miktarını son yüzyılda iki katına çıkardığı belirtildi.
SADECE İKİ SINIR GÜVENLİ DÜZEYDE
Dokuz sınırdan yalnızca ikisinin henüz güvenli düzeyde olduğu kaydedildi. Deutche Welle’nin haberine göre, hava kirliliği azalmaya devam ediyor ve ozon tabakası yavaş ama istikrarlı bir şekilde onarılıyor.