Bolivya yerlileri iktidarı bırakmamaya kararlı

 

Morales anayasa referandumunu kazanmış olsa da, Bolivya'da beyaz yerleşimciler siyaseti sessizce terk etmeyecektir. Latin Amerika yerli halkların tarihi isyanına sahne oluyor

Morales'in Bolivya'da tekrarlanan referandumda kazandığı göz kamaştırıcı başarı, devlet başkanının artık programını hayata geçirmek için gereken tam güce sahip olacağını gösteriyor. Buna yeni anayasanın onaylanması ve kilit endüstrilerin millileştirilmesi de dahil. Halk oyunun yüzde 60'ından fazlasını elde eden ve Aralık 2005'te devlet başkanlığı seçiminde kazandığı yüzde 53'lük oyu artıran Morales, tam da şimdi doğu eyaletlerinde mevzilenmiş aşırı sağ muhalefete meydan okuyacak konumda. En ateşli karşıtlarından Santa Cruz valisi Ruben Costas da tekrar seçildi, fakat bir başka sertlik yanlısı Cochabamba valisi Manfred Reyes Villa koltuğunu kaybetti. Diğer muhalif valilerin çoğu (Tarija, Beni ve Pando eyaletlerinde) yerinde kalacak ve ülkeyi daha önceki gibi doğuyla batı, beyaz yerleşimcilerle yerliler arasında bölmeyi sürdürecek olsa da, Morales'in referandumu tekrarlama kumarı işe yaradı. Demokratik konumunu sağlamlaştıran Morales, devrimci sosyalist reformları için gereken yetkiye sahip olduğunu öne sürebilir.
Bazıları ideolojileri itibarıyla açıkça faşist ve beyaz-ırkçı olan muhalefet grupları, zenginlik üreten doğalgaz ve petrol endüstrilerini barındıran doğu eyaletleri için özerklik hedefi gütmek konusunda biraz zorluk yaşayacak.
Dünyanın diğer ayrılıkçı bölgelerinden farklı olarak, ayrılıkcı Santa Cruz, Beni ve Tarija sınırlarında dostane rejimlere sahip değiller. Lula ve Kirchner'in devlet başkanı olduğu Brezilya ve Arjantin, Mercosur adlı ekonomik topluluk dahilinde Morales'in sıkı müttefikleri. Onların desteği, Venezüella Devlet Başkanı Chavez'in Morales'e çoktandır verdiği danışmanlık ve para yardımıyla birleşince, ayrılıkçıların pek az dış destek bulacağı kesin gibi. Tek istisna, ABD'nin fiili teşviki olacaktır.
Ancak huzursuzluk ve hükümeti devirme tehdidi hâlâ mevcut ve bu sadece Bolivya için değil, halihazırda yerli halkların beyaz yerleşimcilerin iktidarına karşı büyük tarihi isyanına tanıklık eden diğer Latin Amerika ülkeleri için de söz konusu. Beyaz yerleşimciler çok uzun süredir iktidarda ve siyasi ve kültürel tahakkümlerine o kadar alışmışlar ki, azınlık olmalarına rağmen sahneyi kavga etmeden terk etmeyecekler. 500 yıldır ilk kez iktidarın tadına varan yerliler de, tarihsel fırsatın farkında olduklarını seçim sandığında gösteriyor.

Kaynak: Radikal