Amerika'nın gölge eyâleti


Humayun Gauhar

İki hafta aradan sonra Pakistana döndüm ve allak bullak olmuş bir halde buldum. Aslında hayatın hız treninin bir kimseyi bir şekilde dokunulmaz kılması hali müstesna, bir süredir allak bullak olmuş haldeydi. Belirsizlik ve istikrarsızlık uzun süre varlığını koruduğunda, bu durum kural haline gelir. Serap kayboldu ve Pakistan'ın egemenlikten yoksun olduğu gerçeği büsbütün ortaya çıktı. Bugün, Amerika Birleşik Devletleri'nin gölge eyâleti olarak çıplak halde duruyor, Amerika'nın resmi bir eyâleti olmasından hâsıl olacak faydalardan da yoksun kalarak.

Bir başka çıplak gerçeği görmek için çılgın kalabalığa döndüm: Birkaç haysiyetli istisna bir yana, seçkinlerimiz çöktü. Bu bir felaket zira tüm mesleklerde liderler seçkinler arasından çıkar. Geriye kalan, kültürel şaşkınlığın yıktığı kimliğimizin enkazı üzerine yığılmış entelektüel moloz. Onun yerinde ise biraz beyni olan tavuskuşunun aksine, beyinsiz çerez tipler var. Bazı çerez tipler Amerika'da büyüdüğünü düşünürken diğerleri İngiltere'de büyüdüğünü düşünür. Her neyse ana konuya dönelim. Mevcut muafiyet Amerika'ya mükemmel yakşıyor. Müşerref, Amerika'nın geçemediği bir çizgi çekmişti. O çizgi silindi gitti. Bu noktaya varmaları uzun zamanlarını aldı. Kafalarında daha uysal, daha itaatkâr tipler olmadığı takdirde, pişmiş aşa su katmalarına gerek var mıydı ki zaten? Kara ordusunu muharebe meydanına yerleştirdiler. Pakistan'daki üslerden kalkan insansız uçaklarla açık açık saldırıyorlar. Görevden alınmış hâkimleri göreve iade ettiler ki görevindeki Cumhurbaşkanı'nın güdülerine karşın. İslamabad'da dev, alabildiğince tahkim edilmiş bir büyükelçilik inşa ediyorlar. İstihbarat ve askeri operasyonlar için üs olacağından kuşku duyan kişi, kafayı muayene ettirsin. Binanın mâliyeti "borcumuza" eklenecek. Bir adamın infaz edileceği kurşuna para ödemesi gibi bir şey. Çerez tipler, büyükelçiliğin çapının, ABD'nin Pakistana verdiği önemin çapını yansıttığını savunuyorlar. Doğru, yansıtıyor.

Bir ülkeyi ele geçirdiğinizde, yeterince büyük bir mevcudiyet göstermeniz gerekiyor, Hindistan'da Raj döneminin zirvesinde İngilizlerin toplam sayısı kadar – 4.000. Kirli iş, "derilerinin rengi hâriç, her bakımdan İngiliz olan" yeni Hint seçkinlerine devredilmişti. Orijinal çerezlerdi bunlar, İngiliz ve yerli halk arasında aracı olarak hareket etmişlerdi. Bugünün çerezleri, "esmer sahib" olarak da bilinen bu orijinal kültür melezlerinin dölleridir.


Dünya Bülteni için çeviren: Ertuğrul Aydın